Plansızlığın ödettiği acı faturanın en feci örneği olan Kütahya'daki Zafer Havaalanı, hizmete girdiği günden beri sürekli tartışılıyor. Bu defa, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İYİ Parti Grup Sekreteri Ali Kıdık'ın, Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (SHGM) havayolu şirketlerine yazdığı resmi yazıyı paylaşması vesilesiyle gündeme geldi.
SHGM Genel Müdürü Kemal Yüksek imzalı resmi yazıda, şöyle deniliyordu:
'Malumları olduğu üzere Genel Müdürlüğümüz sivil havacılık faaliyetlerinin kamu yararına, ekonomik ve sosyal gelişmelere uygun olarak düzenlenmesi ve gelişmesini sağlamak amacıyla politikalar uygulamak ve takip etmekle yükümlüdür. Bölgesel havalimanlarını güçlendirme politikası çerçevesinde bu niteliğe haiz meydanlardaki teknik imkanlar ve yolculara sunulan hizmetin niteliği dikkate alındığında bu havalimanlarına daha fazla uçuşun planlanması beklenmektedir. Yukarıda sayılan hususlar itibariyle havayolu işletmelerinin uçuş programlarını Zafer Havalimanını kullanması yönünde revize etmesi ve uçuş sayılarını artırması gerektiği değerlendirilmektedir'
Yazının esbab-ı mucibesi malum. Hesaplanan garanti yolcu ile havaalanını kullanan yolcu sayısı arasında dağlar kadar fark var. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı verilere göre 2021'de Zafer Havalimanı'nı kullanan kişi sayısı 22 bin 936. Havalimanının 2021 yolcu garantisi ise 1 milyon 317 bin 733.
Bu öyle bir fark ki, hata payı yüzde 98.
Havalimanı işleten şirkete yolcu başına iç hatlarda 2 euro, dış hatlarda 10 euro ödeniyor. 50 milyon euroluk yatırım maliyeti olan işletmeci şirkete devlet, 2012-2020 döneminde toplamda 45,9 milyon euroluk garanti ödemesi yapmış.
Yap-İşlet-Devret modeliyle 2012'de açılan Zafer Havalimanı, Kütahya'nın Altıntaş ilçesinde bulunuyor ve Kütahya, Afyonkarahisar ve Uşak illerine hizmet vermesi nedeniyle de Türkiye'nin ilk bölgesel havalimanı olarak biliniyor. Şimdi bu üç ilin nüfusuna bakalım bir de;
2021 yılı verilerine göre; Kütahya'nın nüfusu 578.640, Uşak'ın nüfusu 373.183, Afyonkarahisar'ın nüfusu ise 744 bin 179.
Yani, Kütahya ve Uşak'ın toplam nüfusundan fazla, üç ilin toplam nüfusundan ise yaklaşık 300 bin az yolcu garantisi. Yolcu garantisinin tutması için üç şehrin insanın tamamının, çoluk-çocuk hep birlikte yılda bir kez bu havaalanına inmesi lazım ki, hesap tutsun.
Bu ancak, 'Aya sert iniş yaptıran' (!) bir iktidara nasip olur. Zira, bizim için Ay'a inmek kolay da Kütahya havaalanına yolcu indirmek biraz zor gibi!
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, hesaplar şaştığı için şimdi bir yol bulduğunu sanıyor. Zira,
Zafer Havalimanı'nı işleten İC İçtaş şirketinin yetkilisi Abdullah Keleş, geçen yıl yaptığı açıklamada, Zafer Havaalanı'nı satmak için teklifleri beklediklerini belirtmiş ve 'Yatırım maliyetimizi ödeyen ve borcu üstlenen kim olursa ona havalimanını devretmeye hazırız' demişti.
İşte o satış gerçekleşmedi. İşverenler, havaalanını yaptıranlardan daha sağlam öngörülere sahip olduğundan satışa ilgi göstermedi ve havaalanı elde kaldı.
Şimdi, yolcu yönlendirme yöntemi uygulanıyor; üstelik dayatma ile… Havayolu şirketlerinden, Zafer Havaalanı'na uçuş sayılarını artıracak şekilde programlarını revize etmeleri isteniyor.
Ne yapılacak?
Antalya'ya Kütahya üzerinden mi gidilecek?
Sivas'a, Erzurum'a gidecek şirket, Kütahya'ya da inip bir hava alalım mı diyecek?
Nereden bakılırsa bakılsın acınacak bir durum bu ve şirketleri zorlamanın akıl alır tarafı yoktur.
Zafer Havaalanı, yıllarca konuşulacak ibret abidesi bir yenilginin sembolüdür artık.
Akla, mantığa, planlamaya aykırı zihniyetlerin kaçınılmaz şekilde yaşayacakları yenilginin adıdır.
