Ruh sağlığı sorunlarının giderek arttığı günümüzde intihar vakaları da endişe verici boyutlara ulaşıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre her yıl yaklaşık 700 bin kişi intihar nedeniyle hayatını kaybederken, TÜİK’in son açıkladığı verilere göre Türkiye’de yıllık intihar sayısı 3 bini aşıyor. Uzmanlar, özellikle yoğun stres ve yaşamsal krizlerin risk faktörlerini artırdığını belirtiyor.
Psikiyatrik Tanılar Belirleyici
Depresyon, bipolar bozukluk, alkol-madde bağımlılığı, şizofreni ve kişilik bozukluklarının intihar riskini ciddi şekilde yükselttiğini söyleyen Dr. Şentürk, “Tamamlanmış intiharların yüzde 90’ında psikiyatrik bir tanı vardır. Bu nedenle tüm psikiyatri hastalarında intihar düşüncesi mutlaka sorgulanmalıdır” dedi.
Çocukluk çağındaki travmaların risk faktörünü katladığını belirten Şentürk, “Cinsel veya fiziksel istismar yaşamış bireylerde intihar olasılığı yaklaşık 10 kat artıyor” ifadelerini kullandı. Ayrıca boşanma, ölüm, işten çıkarılma, iflas, göç gibi krizlerin de kişiyi savunmasız hale getirdiğini aktardı.
İntihar Öncesi Belirtiler
Dr. Şentürk, intihar girişiminden önce gözlenebilecek uyarıcı işaretleri şöyle sıraladı:
-
Yoğun bunalmışlık, umutsuzluk, çaresizlik hissi
-
Sosyal ilişkilerden geri çekilme
-
Günlük işlevlerde düşüş, işe veya okula ilgisizlik
-
Kişisel bakımda ihmal
-
Yeme ve uyku düzeninde bozulma
-
Dikkat dağınıklığı, karar verme güçlüğü
-
Kronik ağrı ve yorgunluk
“Her davranış değişikliği kişinin yardım çağrısı olabilir” diyen Şentürk, bireysel ve çevresel koruyucu faktörlerin önemine de değindi: “Yaşam amacı, spor, hobi, güçlü sosyal destek ve aile bağları intihar riskini ciddi şekilde azaltır.”
“İntihardan Bahsetmek Teşvik Değildir”
Toplumda yaygın olan “İntihar edecek kişi bunu söylemez” algısının yanlış olduğunu vurgulayan Dr. Şentürk, “Kriz yaşayan bireylere doğrudan ‘intihar düşüncen var mı?’ sorusu sorulmalı. Bu, kişinin aklına olmayan bir şeyi getirmez, aksine anlaşılmasına yardımcı olur” dedi.
Daha önce intihar girişiminde bulunan kişilerin yeniden girişimde bulunma ihtimalinin yüksek olduğunu hatırlatan Şentürk, özellikle ilk üç ayın kritik olduğuna dikkat çekti. Bu süreçte kişilerin yakından izlenmesi ve profesyonel destek alması gerektiğini belirtti.
“Ruh Sağlığı Desteği Hayati”
İntihar riski olan kişilerin gözetim altında tutulması gerektiğini vurgulayan Şentürk, “Kesici, delici aletler ortamdan uzaklaştırılmalı, intihar edeceğini söyleyen kişinin sözleri sır olarak saklanmamalı, hemen yardım aranmalı” dedi.
Son olarak, ruh sağlığı desteğinin önemine dikkat çeken Şentürk, “Psikiyatrik tabloların etkin tedavisi, düzenli takip ve tedavi uyumu hayat kurtarır. Çaresiz hisseden bireyler, profesyonel destek sayesinde baş etme gücünü yeniden kazanabilir” diye konuştu.
