Bu ilginç bir fotoğraf sergisi. Sergi hayata yüzyıllar sonraya bir iz bırakacak nitelikte... Bununla ilgili neler anlatırsınız?
Ben alışılmışın dışında, farklı ve değişik konularda fotoğraf sergileri açmaya çalışıyorum. O nedenle de fotoğraf sergilerim alışılmışın dışında, sıra dışı. 'Soy Ağacı Fotoğraf Sergisi ' uzun soluklu kuşaklar boyu fotoğraf yolculuğudur. Sergide yer alan 12 ailenin torunlarının torunları bin yıl sonra ataları olan bizlerin kim olduğunu sadece nüfus kütüğünden öğrenmeyecek, yayınlayacağımız katalog ile aynı zamanda fotoğraflarımızı da görecekler. Bu sergi bugünü yarınlara taşıma sergisi. Bizlerle birlikte aynı evi paylaştığımız evcil hayvanlarımızda ailemizin birer ferdi olarak fotoğraflarda yer almaktadır. 'Soy Ağacı Fotoğraf Sergisi' ülkemizde açılan ilk fotoğraf sergisidir. Dünyada örneği var mı? Bilmiyorum. ,
İlk olarak böyle bir sergi fikri nasıl oluştu?
Hemen herkes soy ağacı araştırması yapmıştır. Bende onlardan biriyim ve araştırmamda üç kuşaktan daha geriye gidemedim. Araştırma yapanların birçoğu beş kuşaktan geriye gidemiyor. 'Soy Ağacı' fotoğraf sergisi fikri bizden sonra gelen kuşakların bizler hakkında doğru bilgi alabilmesi düşüncesi ile 2005 yılında ortaya çıktı. 2005 yılında aile sayısı 6 idi. Sayının artması için süreyi uzattım. Biraz da benden kaynaklı gecikme ile 2018 yılında sergiyi açmaya karar verdim. Bugüne kadar yüze yakın düğün fotoğrafı çektim. Sadece 16 aileye 'Fotoğraflı Düğün Davetiyesi' hazırladım. Bir çok ailenin bu projede yer almak isteyeceğinden emindim. Ancak 100 aile ile projenin gerçekleşmesi mümkün değildi. Kimseyi üzmeden, küstürmeden bir çözüm bulmak zorundaydım. Sonunda projeyi sadece fotoğraflı düğün davetiyesi hazırladığım ailelerle sürdürmeye karar verdim. 16 aileden iki aile boşandığı için sergide yer alamadı, iki aile de sergide yer almak istemedi.
Fotoğrafların çekimleri nasıl başladı, biraz detaylandırır mısınız bize?
Sergi için ailelerle görüştüğümde hepsinden olumlu dönüşler aldım. Fotoğraflar ailelerin istediği yerde çekildi. İleri ki yıllarda gelinler, damatlar, torunlar ile daha kalabalık hale gelindiğinde çekimlerin biraz daha zor olacağını düşünüyorum. Onun dışında çok keyifli bir çalışma yaptık.
Serginiz bugün açılıyor. Sergide kaç fotoğraf olacak? Sergi ile ilgili neler anlatırsınız bize?
Sergide 12 ailenin birer fotoğrafı var. Düğün davetiyesi ile yeni çekilen fotoğraf aynı çerçevede sunuluyor. Sergimize gelen konuklar düğünlerimizi hatırlayacak, o günü yeniden yaşayacaklar. Açılışta Mehmet Hanefi Ejder'in gitar, Serdar Baytur'un ud çalacağı mini bir konser verilecek.
BİZİM FOTOĞRAFLARIMIZI ÇOCUKLARIMIZ SANMIŞLAR
Sergi davetiyesi ile de ilginç bir anınız varmış onu paylaşır mısınız?
Evet sergi davetiyesiyle ilgili ilginç bir anı bu: Düğün davetiyemizde eşim Nalan'ın ve benim çocukluk fotoğraflarımız da vardı. Köyde davetiyeyi görenler 'Doğanay ile Nalan daha önce evlenmişler, çocukları da olmuş. Herhalde çocukları okula yazdıramamışlar, nüfus cüzdanı almak için düğün yapıyorlar' diye düşünenler olmuş. Yani davetiyedeki bizim çocukluk fotoğraflarımızı çocuklarımızın fotoğrafları sanmışlar.
Projeye dahil olanların anne, baba ve çocukların eşleri kısaca soy kütüğüne dahil olacak. Bu konuyu detaylandırır mısınız?
Eşlerden biri vefat eder ve kalan eş evlenmezse; çocukları, gelinleri, damatları ve torunları da projeye dahil olacak. Kalan eş yeniden evlenirse; mevcut çocukları, yeni eşi, yeni eşi ile gelen çocukları, yeni eşinden doğan çocukları, çocukların eşleri ve torunları da projeye dahil olacak. Ayrılma durumunda eşler yeniden evlenmezse; çocukları, gelinleri, damatları, torunları ile ayrı ayrı fotoğraf çekilecek. Ayrılan eşlerden biri veya ikisi de yeniden evlenirse; mevcut çocukları, yeni eşi ile gelen çocukları, yeni eşinden doğan çocukları, çocukların eşleri ve torunları da projeye dahil olacak.
SERGİ 5 YILDA BİR TEKRARLANACAK
Mesela bu fotoğraf sergisi için diyorsunuz ki: Ben aranızdan erken ayrılırsam (Nice nice uzun yılar dileriz bu arada) sergiyi sürdürecekler var. Bununla ilgili neler anlatırsınız?
'Soy Ağacı' fotoğraf sergimde yedi fotoğrafçı arkadaşım var. Hepsini tek tek arayarak projeyi sürdürmek isteyip istemediklerini sordum. Hepsi de kabul etti. Sebahattin Alaçam, Ece Abca Can, Özlem Baydar Çil, Şahin Çil, Oğuz Gürsoy, Burcu Yıldızhan Sağer ve Yasemin Sarıbaş Turgut' a teşekkür ederim. Ben bu konuda kendimi çok şanslı sayıyorum. Ülkemizde fotoğraf sergisi bir başka fotoğrafçı tarafından sürdürülecek olan ilk fotoğrafçıyım. Bu benim için büyük bir mutluluktur.
Projelerinizi neden ve nasıl devrediyorsunuz?
Sergilerimde 'insan unsuru' ön planda ve 'yaşayan fotoğraf sergileridir.' Ben hayatta olmasam da sergilerimin devam etmesi gerekiyor. 'Değişen Yüzler ' fotoğraf sergim her 10 yılda bir, 'Fotoğraflarda Büyümek' fotoğraf sergim 18 yılda bir, 'Soy Ağacı' fotoğraf sergim 5 yılda bir tekrarlanacak. 101 yaşına kadar yaşamak istiyorum. Ancak aranızdan erken ayrılırsam projelerimi sürdürecek gönüllü fotoğrafçı bulabilmek için ' Sergimi Devrediyorum' diye ilan ediyorum.
SERGİ KATALOĞU
Serginin kataloğu yayınlanacak mı?
Torunlarımızın torunlarına ulaşması için kataloğu yayınlayacağız. Kütüphanelere ve fotoğraf müzelerine de katalog vereceğiz.
Sizi 'ilk'lerin fotoğrafçısı olarak tanıyoruz. 'ilk'lerinizden bahseder misiniz?
Ülkemizde fotoğraf alanında 6 'ilk'e sahibim. Bu 'ilk'ler şöyle: Birincisi Nikah Fotoğrafı Yarışması, 1994: Kendi nikahımızı fotoğraf şölenine çevirdik. Eşim Nalan Yılmaz ile birlikte nikah salonunda ortak fotoğraf sergisi açtık. Nikahımız sırasında çekilen fotoğrafların yer aldığı 'Nikah Fotoğrafı Yarışması'nı gerçekleştirdim. İkincisi 'Değişen Yüzler' fotoğraf sergisi, 1999, 2009: Çocukluk fotoğraflarını benim çektiğim 46 çocuğun her on yılda bir fotoğraflarını çekmeye devam ediyorum. Üçüncüsü ' Türkiye Fotoğraf Sanatında Yitirdiklerimiz 1923-2010' isimli fotoğraf kataloğu projesinin fikir sahibi, önderi ve yayın sorumlusuyum. 2011 yılında yayımlanan katalog, ülkemizde kampanya şeklinde yayımlanan ilk fotoğraf kataloğu olma özelliğini taşımaktadır. Dördüncüsü 'Fotoğraflarda Büyümek' fotoğraf sergisi, 2017: Aynur ile Karya'nın fotoğraflarını doğduğu günden itibaren 18 yıl boyunca her yıl, aynı gün çektim. Sergi 18 yılda bir tekrarlanacak. Beşincisi 'Soy Ağacı' fotoğraf sergisi, 2018: Fotoğraflı düğün davetiyesi hazırladığım 12 ailenin anne, baba, çocuklar, gelinler, damatlar, torunlar, torunların torunlarının yer alacağı uzun soluklu 'kuşaklar boyu fotoğraf yolculuğudur.' Altıncısı vefatından sonra fotoğraf sergileri başka fotoğrafçılar tarafından gönüllü olarak sürdürülecek olan ilk fotoğrafçıyım. Soy Ağacı' fotoğraf sergisi yedi gönüllü fotoğrafçı tarafından sürdürülecek. 2017 yılında açtığım 'Fotoğraflarda Büyümek' konulu fotoğraf sergimi gönüllü olarak Derya Şahin sürdürecek.
Başka projeleriniz var mı?
'Değişen Yüzler' konulu fotoğraf sergimin 3'üncü dönem çekimlerine başladım, bu yılın sonunda sergisini açacağım. 17 Ağustos İzmit ve 12 Kasım Düzce depremlerinin bu yıl 20'inci yılı. 17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerinde fotoğraf çalışması yapmış ve sergisini açmıştık. Bu yıl aynı yerlerin yeniden fotoğraflarını çekeceğim.
Sergilerinizi nasıl planlıyorsunuz?
Sergilerimi uzun vadeli olarak planlıyorum. Zamanın uzun olması beni korkutmuyor, aksine beni ayakta tutuyor. Sergilerimi tekrarlayacağım yılları iple çekiyorum.
101 yıl yaşamak istiyorsunuz. Yetecek mi?
Yetmeyeceği kesin. Geriye doğru saymaya başladım bile, kaldı 43, hayat avans verirse vücut ve akıl sağlığım da yerinde olursa avansı en iyi şekilde değerlendirmeye çalışırım. Bununla birlikte herkese sağlıklı, mutlu, başarılı bir yaşam dilerim. Hep beraber büyüyen aile yapımızla uzun yıllar birlikte yaşamayı temenni ediyorum. Projemde yer alan ailelere ve sergime ev sahipliği yapan Podium AVM' ye teşekkür ederim.
ZORLU BİR PROJE
Projede yer alan aileler ve sergiyi gönüllü olarak sürdürmek isteyen fotoğrafçılar da düşüncelerini şöyle anlattı:
Kıvılcım - Serdar Afşaroğlu Ailesi: Böyle bir projede olmaktan dolayı çok şanslı olduğumuzu düşünüyorum. Zamanın ne kadar hızlı geçtiğini görmemiz için inanılmaz bir fırsat. Bizden sonra da çocuklarımıza ve torunlarımıza böyle bir arşivi bırakmamız için emek veren Doğanay Sevindik' e çok teşekkür ederiz.
Bilge - Sebahattin Alaçam Ailesi: Sevgili Doğanay arkadaşımın fotoğraf sanatı yaşamında çok farklı projeleri olmuştur. Şimdi yine ilk olma özelliğini taşıyan 'Soy Ağacı' adlı projesini gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalarından dolayı dostum ve arkadaşım Doğanay'ı kutlarım. Ayrıca bu projenin bir parçası olmaktan onur duyuyorum. Bu çalışma sayesinde kendimizle birlikte projede yer alan yeğenlerim Sude ve Berkay Kavalcı ve diğer arkadaşlarımızı, çocuklarını, torunlarını görme ve değişimlerini takip etme imkanı bulacağım için mutlu olduğumu bildirmek isterim. Ayrıca Doğanay 101 yaşına kadar yaşamak istediğini söylüyor. Bu dileğine yürekten katılıyorum. Ola ki 101 yaşından önce bu dünyadan göçerse, yaşadığım sürece bu projeyi ben de diğer arkadaşlarla birlikte devam ettireceğim. Tekrar bu zorlu projeyi başarıyla gerçekleştirdiği için Doğanay Sevindik'i yürekten kutluyorum.
Ece - Kerem Can Ailesi: AFSAD Belgesel Fotoğraf Atölyesine devam ettiğim ve düğün hazırlıkları yaptığımız dönemde Doğanay hocamıza hazırlanan düğün davetiyemiz sıradan bir davetiye değildi. Planlaması ve uygulaması hocamıza ait olan, geçmişten geleceğe uzanacak 'Soy Ağacı' adlı projenin ilk basamağı idi. Bu projenin içinde olmak hem aile fotoğraf arşivimiz açısından güzel bir kazanım, hem de sevdiğimiz Doğanay hocamızla belli periyotlarda çekim yapmak açısından ben ve ailem için mutluluk verici olacaktır. Hocam, projenizde gönüllü fotoğrafçılar arasında dahil olmak benim için gurur kaynağıdır. Umarım 101 yaşından da fazla yaşarsınız.
Özlem - Şahin Çil Ailesi: Biz 1993 yılında AFSAD'da tanıştık. Ankara Kalesi' nde fotoğraf çekimi uygulamasında arkadaş olduk. Bir ay sonra AFSAD'ın Doğu Karadeniz gezisinde Ayder Yaylası'nda aramızda sözlendik. O an yanımızda Doğanay ve diğer fotoğrafçı arkadaşlarımız vardı. İki ay sonra da evlendik. Düğün davetiyesi fotoğrafımızı Doğanay çekti. Ankara'ya 700 kilometre uzaklıktaki düğünümüze bir otobüs dolusu fotoğrafçı arkadaşımız geldi. Şimdi kızlarımız Melis ve İremsu ile köpeğimiz Waffle da fotoğraf karesinde yer aldı. Fotoğraf geçen yıl çekilseydi 8 Golden Retriever yavrusu da olacaktı. Doğanay 101 yaşına geldiğinde o karede kocaman bir aile olacağız.
Ayşegül - İbrahim Diktaş Ailesi: Kurtuluş Parkı'nda 23 yıl sonra yeniden buluşmak hem de mutlu çocuklu olarak bize çok iyi geldi. İrem ve Eren'de çok heyecanlandı. Bu projede yer aldığımız için kendimizi çok şanslı hissediyoruz. Sonraki çekimleri sabırsızlıkla bekliyoruz. Teşekkürler Doğanay.
'SEVİNDİK 'İLLE DE SANAT' DİYOR'
Meltem - Mehmet Ejder Ailesi: Bir çok medeniyete ve bunların muhteşem sanat anlayışına ev sahipliği yapmış Anadolu'da sanatın son zamanlarında yaşadığı sıkıntılı ve sancılı süreçlerini hiçe sayıp mücadeleye devam eden, 'İllede Sanat' diyen güzel insan Doğanay Sevindik'i kutluyor, bu güzel çalışmaya bizleri de davet ettiği için teşekkür ederim.
Sıtkıcan Ejder: Güzel bir düşünce, toplumun yapı taşı olan ailenin toplumla birlikte büyüdüğünün kanıtını ölümsüzleştiren bir olgu.
Ceren - Oğuz Gürsoy Ailesi: Proje başlarken evlilik arifesindeydik. 2. çekimde çocuğumuzla poz veriyor olmak çok anlamlıydı. Bunun; projenin başarı ile devam ettiğinin bir göstergesi olduğunu düşünüyorum. Ailemizi fotoğraf kareleriyle belgeselleştirmesinden dolayı Doğanay hocamıza teşekkür ediyoruz.
Bedia - Haydar Kavalcı Ailesi: Bu projeyi duyduğumuzda çok heyecanlandık. Bu güzel projenin parçası olmak bizi çok gururlandırdı. Belki 100 yıl sonra hatırlanmayacaktık ama bu proje ile torunlarımızın torunları, hatta onların torunları bile bizleri tanıyacak ve bir 'Soy Ağacı' bırakmış olacağız. Bu projeyi kişisel çabalarıyla hazırlayan Doğanay Sevindik' e çok teşekkür ederiz.
Burcu - Yakup Sağer Ailesi: Geçmişi, şimdiki zamanı ve geleceği bir arada sunarak; zaman algısı ve insanlardaki değişimi 'Soy Ağacı' konusu ile fotoğraf izleyicisine aktarılması bu sergide yer alan bir aile bireyi olarak beni çok heyecanlandırdı. Ayrıca Doğanay hocamızın yürüttüğü projede yer alan gönüllü fotoğrafçılar arasında olmak gurur vermiştir. Hocamızın 101 yaşına kadar yaşaması dileğiyle...
Tuğçe - Serdar Sertçelik Ailesi: Doğanay hoca sayesinde zamanda yolculuk bizim için bile unuttuğumuz fotoğraf karesini seneler sonra kızımız Eliz ile birlikte yeniden hatırlattı bize. Eliz'in minicik hayatındaki ilk sergisi uğurlu gelsin. Sanat hep içimizde olsun. Ellerinize sağlık hocam.
Yasemin - Burak Turgut Ailesi: Yavaşlamak dahi bilmeyen bu yaşam koşturmacasında, biz bir an durduk ve Doğanay hocam da iyi ki o anı bize hediye etti...Baktıkça mutlu olduk, nerede olduğumuzu gördük, nefeslendik ve tekrar yola revan olduk. Hep birlikte, daha sık durarak ama hep çoğalarak yürümek dileğiyle...
