Alışveriş fişiyle gelen tehlike

Uzmanlar, termal kağıttan üretilen bu fişlerin, zararlı kimyasallar içerdiğini ve ciltle temas ettiğinde bu kimyasalların vücuda geçebileceğini söylüyor.
Alışveriş sonrası elimize tutuşturulan fişler, bankamatikten aldığımız makbuzlar....Bunlar küçük bir kağıt parçası gibi görünse de içerdiği kimyasallar açısından son derece tehlikeli.

BİSFENOL-A TEHLİKESİ
Kimya Mühendisleri Odası eski başkanı Ali Nar fişlerin büyük çoğunluğunun termal kâğıttan yapıldığına dikkat çekerek uyarıyor: "Bu kâğıtlar, düşük maliyetli bir baskı yöntemi kullanılarak üretiliyor ve ısıya duyarlı özel mürekkeplerle yazılar oluşturuluyor. Ancak işin ekonomik boyutu bir yana, bu kâğıtların üzerindeki plastik bazlı kaplama ciddi sağlık riskleri barındırıyor. Kaplamada kullanılan bisfenol-A (BPA) ve bisfenol-S (BPS) gibi kimyasallar birçok sağlık sorunuyla ilişkilendiriliyor."
Ali Nar, yazarkasa fişleri, pos cihazları, bankamatik fişleri gibi alanlarda kullanılan termal kağıtların üzerinde 1 gramında 20 miligram BPA olduğunu belirterek bu oranın hayli yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Türkiye'de bu maddenin 2014'te üretimde yasaklandığını aktararak şunları söylüyor: "Geçtiğimiz yillarda bebeklerin kullandığı biberon, emzik hatta oyuncak gibi eşyalarda kullanilması yasaklandı. Özellikle 3 yaş altı çocuklarda olumsuz etkilerinin daha fazla gözlemlendigi yapılan çalışmalarda ortaya çıktı. 2012'de İsveç Kimyasallar Dairesi yerine kullanilabilecek bir ikame madde olmadığı için tamamen yasakladı. Birçok Avrupa ülkesinde durum bu şekilde."

KASİYERLER RİSK ALTINDA
İnsan sağlığı açısından bu denli risk taşıyan bu maddeye en çok kasiyerlerin maruz kaldığını ifade eden Ali Nar, yapılan araştırmalarda normal bir insana göre bu işte çalışanların analiz sonuçlarında yüzde 30 oranında daha fazla BPA'ya rastlandığını aktarıyor. Kasiyerlerin ciddi bir risk altında olduğunu ifade ederek eldiven kullanılması gerektiği konusunda uyarıyor.

FİŞLE TEMAS SONRASI ELLERİ YIKAYIN
Peki, birey olarak nasil korunabilir, hangi önlemleri alabiliriz? Kimya Mühendisi Nar'a göre bu riskleri azaltmanın en etkili yolu fişlerden uzak durmak. Aldıktan sonra çok fazla temas etmeden katlayıp çöpe atmak. Temas ettikten sonra mutlaka ellerinizi yıkamak. Fişleri biriktirmemek. Ayrıca elektronik fiş, SMS ya da e-posta gibi dijital alternatifleri tercih etmek, maruziyeti önemli ölçüde azaltabiliyor. Ancak asıl vurgusu küresel ölçekte plastik üretiminin sınırlandırılması gerektiği yönünde. “Plastik kullanımını kontrol altına almak şart,” diyen Nar, bu konuda daha büyük adımların atılmasını savunuyor. Eğer plastik bir ürün satın alınacak ise BPA Free yani BPA'siz damgası olanlar tercih edilmeli.