Gösteri sanatının en bilinen dallarından biri olan pandomim ya da mim sanatı, sinemanın Şarlosu Charlie Chaplin ve Laural & Hardy ikilisinden aşina olduğumuz bir sanat aslında. Pandomim, hikaye anlatma sanatı. Pandomim sanatçılarının çoğunlukla siyah-beyaz giysileri var. 'Beden devinimleriyle anlatı'; pandomim sanatı, yasakların sanatı olarak ortaya çıkmış. Bu yüzdendir ki ilk olarak sahnelerde ve sinemalarda yerini alan pandomim çok geçmeden sokaklarda da kendine yer bulmuş. Pandomim deyince akla gelen ilk isimler; Marcel Marceau, Charlie Chaplin, Laurel ve Hardy'dir... Türkiye'de ise pandomimin ustaları Erdinç Dinçer, Ulvi Arı ve Vecihi Ofluoğlu.
SESSİZ KAHRAMAN
Siyah-beyaz ve sessiz filmlerin kahramanı Charlie Chaplin 'Melon şapkalı Şarlo' hepimizin dünyasında kendine yer edinenlerden... Pandomimin sessiz kahramanı... Charlie ne kadar çok filmde oynamış olsa da en özeli 'Kid Auto Races At Venice.' Çünkü Charlie 11 dakikalık bu kısa filmde melon şapkasını takmış, bastonunu eline almış, dar ceketi, bol pantolonu ve büyük ayakkabılarıyla gerçekleştirdiği penguen yürüyüşüyle ilk kez Şarlo olarak görünmüştü. Bundan sonra da artık bu karakterle anılmaya başladı. Ferhat Kılıç da tıpkı Charlie gibi sessiz bir kahraman... Charlie'nin yolunda ilerleyen Kılıç, Başkentlilere pantomimin gizil dünyasını tanıtıyor... Ankara'da metro istasyonlarında kurulan 'Sanat Durağı' isimli köşelerde amatör sanatçılara izin verilmesinin ardından gerçekleştirilen gösteriler, Ankaralılardan büyük ilgi görüyor. Metro yolcuları şimdi de istasyonlarda pandomim gösterisi izliyor. Kızılay Metro Ortak İstasyonu'nda, 15.00 ile 18.00 saatleri arasında gösteri yapan Pandomim sanatçısı Ferhat Kılıç'a Ankaralılar yoğun ilgi gösteriyor.
OTOSTOPLA 26 ÜLKE GEZMİŞ
23 yaşındaki Ferhat Kılıç, 10 yıldır pandomim sanatı ile ilgileniyor. Ortaokul mezunu olan Kılıç, şehir şehir, ülke ülke gezerek sokaklarda gösteriler düzenliyor. Kılıç makyajını ve karakterini de kendi yaratmış... 26 ülke gezen Kılıç, Macaristan, Budapeşte, Hindistan, Paris, Hollanda, Çek Cumhuriyeti, Prag gibi bir çok ülke ve şehri otostopla gezmiş. Eşiyle birlikte ülke ülke gezdiğini belirten Kılıç, ' Eşimle beraber çantalarımızı ve çadırlarımızı alıp Kapıkule Sınırkapısı'ndan çıkıyoruz. Çoğu zaman Yunanistan, Romanya, Bulgaristan'a gidip gösteriler düzenliyoruz. Her gittiğimiz ülkede 2 gün kalıyoruz. Eşim de pandomim sanatçısı ve aynı zamanda canlı heykel sanatçısı.'
AŞK İLE SOKAKTA TANIŞMIŞ
Aşk ile sokakta tanıştığını ifade eden Kılıç, eşinden hayranlıkla bahsediyor... Ve şöyle diyor: 'Eşim aynı zamanda keman da çalıyor.'
'SESSİZ SANATA GÜRÜLTÜ CEZASI'
Kılıç, insanların bu sanat dalı ile alay ettiğini belirterek, 'Hedefim pandomimi insanlara götürmek. Her yerde izin verilse belki insanlar alışırlar. Normalde Kabahatler Kanuna giriyor 300 TL para cezası uygulanıyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tuna, sanatçılara destek olmak amaçlı haftanın 3 günü sokak sanatçılarını Ankaralılarla buluşturuyor. Metroda rahatız ama sokakta problem hala devam ediyor.' dedi. Kılıç konuşmasını şöyle sürdürdü: Avrupa'da sokakta sanat çok iyi karşılanıyor. Orada güvenlik güçleri müdahale etmiyor. Eğer yanlış bir yerde duruyorsak güvenlik güçleri bizi başka bir yere yönlendiriyor. Bu davranışları beni çok cezbediyor. Orada insanlar sanata ve sanatçıya saygı gösteriyor. Gösterilen o saygı karşısında sanata daha çok yönleniyorsunuz.' 'Türkiye'de sanatsal faaliyetlerle uğraşan insanlar olmadığı için unutulmuş sanatların gün yüzüne çıkması için emek veriyorum.' diyen Kılıç, unutulmuş sanat dallarından birisinin de pandomim olduğunu kaydetti.
DANSTAN PANDOMİME...
Kılıç, pandomim ile tanışma hikayesini şöyle anlattı: 'Aslında ben dansçıyım. Dansla tanıştıktan sonra pandomim ile tanıştım. Dans etmek hayal gücümü zenginleştiriyor. Bu nedenle pandomimi daha kısa vadede öğrendim. Youtube'da videoları izleyerek dans etmeye başladım. İki yılımı aldı bu süreç. İki sene sonra da sokakta gösteriler düzenledim ve dans etmeye başladım. Tabii ilk zamanlar yaptığım gösteriler amatörceydi.'
Pandomim eğitimi veren tek üniversitenin İstanbul Üniversitesi olduğunu belirten Kılıç, 'Türkiye'de pandomim ile ilgili hiç bir kurum ve kuruluş yok. İstanbul Üniversitesi'ndeki Pandomim Sanat Dalı Bölümü de kapatıldı.' dedi. Her gün yüz binlerce yolcunun kullandığı Metro İstasyonu'nda sanatını sergileyen Ferhat Kılıç, 'Pandomim' diğer adıyla 'MİM' sanatının duyguları vücut dili, ellerini, jest ve mimiklerini kullanarak anlatan bir sanat olduğunu belirterek, sanatını özgürce sanatseverlerle buluşturabilmesinden dolayı büyük bir memnuniyet duyduğunu kaydetti. 'Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tuna'ya sanatımızı rahatlıkla sergileyebileceğimiz bu alanı bize tahsis ettiği için çok teşekkür ediyorum' diyen Kılıç, dünyanın en eski sanat dallarından biri olan 'Pandomim'in tanınması için elinden ne geliyorsa yapacağını söyledi.
YAŞAMA KATLANMAKTIR
Kılıç konuşmasını söyle sürdürdü: 'Pandomim ya da mim sanatı, en basit anlatımıyla sözsüz tiyatro oyunudur. Pandomimde sanatçı, yüz mimiklerini, el-kol ve beden hareketlerini kullanarak temayı anlatmaya çalışır. Bir anlamda pandomim, evrensel bir tiyatro dili olarak kabul edilir. Zaman zaman 'sessiz dil' olarak anılan pandomim, ilk zamanlar tiyatro ve sinema alanında şimdilerde ise bale içinde de yer almaya başladı. Pandomim hayatla mücadeledir... Yaşama katlanabilmektir... Oyunda sanatçı hiç konuşmaz ve seyirciye anlatmak istediklerini sözsüz bir şekilde anlatmaya çalışır. Burada sanatçının en büyük yardımcıları ise; jest, mimik ve de beden hareketleridir.'
