Istanbul Concept 17 sanatçısı ile Art Ankara 9'uncu Uluslararası Çağdaş Sanat Fuarı'nda iddialı bir tema ve seçki ile sanatseverlerle buluştu. Istanbul Concept, Parrhesia başlıklı bu seçkisinde temsil ettiği sanatçıları ile birlikte 'Doğruyu Söyleyecek Kadar Cesur musun?' sorusunu irdeledi. İlk kez Antik Yunan'da kullanılan Parrhesia kelime anlamı olarak özgürce konuşmayı, hatta yalnızca ifade özgürlüğünü değil, aynı zamanda risk taşısa bile kamu yararı için doğruyu söyleme yükümlülüğünü de ifade ediyor.
ArtAnkara, Istanbul Concept standında, sanatçılar Su Alara Acerol, Olga Alexopoulou, Martin Baeyens, Yağızhan Çalışkan, Andreas Georgiadis, Nihal Gündüz, Gülercan Hacıoğlu, Hedieh Jafari, Serra Kuşkaya, Sema Maşkılı, Elena Papadimitrou, Tayfun Pirselimoğlu, Maria Roza, Coşkun Sami, Yonca Saraçoğlu'nun çarpıcı eserlerinin yanı sıra bir de Istanbul Concept Studio'nun sanatçılarından Arbil Çelen Yuca'nın performansı izlendi. Ankara'dan katılan misafir sanatçı Sercan Filiz ile çarpık kentleşme gerçeği vurgulandı. Gerek eserler gerekse interaktif performans fuar ziyaretçilerini hem düşündürdü hem de derinden etkiledi. Istanbul Concept'in kurucusu Işık Gençoğlu ile 'Parrhesia' başlıklı seçkiyi ve fuarı konuştuk.
• Işık Gençoğlu'nun sanatla ilişkisi nasıl başladı?
Aslında yanıtım çok net ve kısa: Sanatın gücünü keşfedince...
Sanatın herkes için ulaşılabilir olması ve sosyal mesajlar içermesi her daim önceliğim oldu. Bundan 16 yıl önce, tüm eğitim ve iş deneyimimi sanat ve tasarım dünyasıyla sentezlemeye karar vererek çıktığım yolda, her yeni projede bilgiyle beslendiğim ve öğrendiklerimi/bildiklerimi paylaşabileceğim sonsuz bir kaynak keşfettim: Sanat ve tasarım. 2007 yılında küratörü ve tasarım yöneticisi olduğum Istanbul Concept'i kurdum. O günden beri, sanatı herkese ulaştırma çabası ile merkezine eşitliği ve yaşamı alan sosyal içerikli sergiler düzenliyor, köklü markaların sanatsal yönlerini geliştirmelerine yardımcı olarak özgün etkinlikler organize ediyor, adil markalar, uluslararası STK'lar ve devlet kurumlarıyla sanatsal iletişim ve kültür yönetimi çalışmaları yürütüyorum. Kamuoyunda farkındalık yaratmayı başarmış, etkisi dalga dalga yayılan, benim de fikir annesi olduğum: Uluslararası 360 Dereceden Aşk Festivali'ni ise 15 senedir gerek Istanbul Concept ekibi gerekse gönüllülerden oluşan 'aşk dostlarıyla' beraber aralıksız gerçekleştiriyoruz.
Kendimi bildim bileli arşiv merakım var. Ülkemizin görsel arşivine ciddi katkı sağlayacağına inandığım sergilere küratörlük yaparken, araştıran ve yazan meraklı yönüm ile ilerliyorum. Tüm bu sergilerin hayal gücü ve araştırmayla hayat bulan ve geleceğe bırakılan kaynaklar olduğuna, olacağına inanıyorum.
'ANKARA BİZİ ANLADI'
• Istanbul Concept olarak 16 Ankara dışından, biri de Ankara'dan toplam 17 sanatçı ile Uluslararası Çağdaş Sanat Fuarı'na katıldınız. Bize bu projeye katılma sürecinizi anlatır mısınız?
ArtAnkara'nın yaratıcısı kıymetli büyüğümüz Bilgin Aygül ile Art Contact İstanbul Çağdaş Sanat Fuarı kapsamında gelişen iş birliğimizi İstanbul dışına, benim kişisel olarak çok merak ettiğim, ülkemizin başkenti, Atamızın evi Ankara'ya taşımak istedik. İyi, doğru ve güzeli yaymaya çalışan, sözünü sanat üzerinden izleyiciye aktaran Istanbul Concept sanatçıları, bir duayen sanatçı kıymetlimiz Yonca Saraçoğlu'nun koyduğu isim Parrhesia başlığının altında bir araya gelerek, sahip çıkmak istedikleri meseleleri içeren eserler eşliğinde ArtAnkara'ya geldik. Küresel ısınma, deprem, açlık, vb. acilen çözüm bulunması gereken tüm konular bir sergi alanı olarak kurgulanarak izleyiciye sunuldu. Ankara bizi anladı. Aldığımız geri dönüşlerden çok mutluyuz.
• Fuara Parrhesia başlıklı bir seçki ile katıldınız. Parrhesia ne demek?
Gelenek oluşturmayı ve devam ettirmeyi seviyorum. Nitekim Parrhesia her fuarda ya da karma sergi konseptinde oluşturacağımız, topluma mal edilecek sergilerde çatımızı oluşturacak. Sizin de girişte açıkladığınız gibi; korkmadan doğru bildiğimizi söylemek, göstermek amacındayız. Önünüzde sizi kısıtlayıcı etkenler olsa da toplum yararına var olan gerçekleri konuşabilmek, özgürce fikrini ifade edebilmek demek Parrhesia. Temelinde cesaret ve özsaygı kadar topluma saygı da var. Sanatçı listemizi 'Doğruyu Söyleyecek Kadar Cesur musun?' sorusuna 'evet, cesurum' yanıtını veren ve sanat dünyasında yeri uluslararası arenada kabul görmüş isimlerden oluşuyor.
'12 SAAT BOYUNCA İNTERAKTİF BİR PERFORMANS GERÇEKLEŞTİRİLDİ'
• Parrhesia seçkisi nasıl oluştu?
Öncelikle bu projede beraber hareket ettiğim tüm sanatçı dostlarıma ve bize ihtiyacımız olan özgürlüğü sunan fuar yönetimine teşekkür ederim. En çok da canlı performansı ile bir ilke imza atan, Unutmama Hareketimizin sözcüsü, sanatçımız Arbil Çelen Yuca'ya. Yuca, 12 saat boyunca alanda interaktif bir performans gerçekleştirdi; 'İnsan İnsanın Kaderidir' dedi, deprem kolilerine gönderme yaptığı kartonlar üzerine izleyicilerin dileklerini çizdi, yazdı ve anlattı. Gerçekler ancak bu kadar cesur, bu kadar estetik gösterilebilirdi.
• Uzun yıllardır bu alanda çalışan biri olarak, Türkiye'nin çağdaş̧ sanat sahnesini gözlemleme şansınız oldu. Türkiye'nin çağdaş̧ sanat sahnesi ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
Kültürel çeşitlilik, sadece 100 yaşında olan genç Cumhuriyetimizin sağladığı fırsat eşitliği, gelişmekte olan koleksiyoner bilinciyle kültürel alt yapımızın yeni oluştuğunu düşünüyor, sanatın belirli bir zümreye ait olamayacak kadar sosyal bir hak olduğunu savunuyor ve tabana yayılması için elimden geleni yapıyorum. Açıkçası umutlu ve heyecanlıyım.
• Türkiye çağdaş̧ sanat sahnesinde beğendiğiniz ve takip ettiğiniz sanatçılar kimler?
Sanatın uçsuz bucaksız zenginliği ve potansiyel gücüyle önüme açılacak mucizevi yolu gösterenlerden olan Gül Bolulu, Feyyaz Yaman, Yılmaz Zenger'i ve galericilik hayatımı, küratöryel tavrımı geliştirmemde yolumu açanlardan olan Işıl Gönen ile Yonca Saraçoğlu'nu çok beğenir, hayranlıkla izlerim. Gülsün Karamustafa da her daim takdirle takibimdedir.
• Fuardan nasıl dönüşler aldınız?
Eğiticiydi. Yeni dostlar kazandım. Mutlaka ziyarete geleceğiz diyenler oldu. Yapmaya çalıştığımızı gören, takdir edenler... Büyük bir gurur açıkçası benim için. Ziyaretçilerimizle bire bir tanışıp, eserleri dilim döndüğünce aktarmaya çalıştım. Geçen sene fuarı 54 bin kişi ziyaret etmiş. Bildiğim kadarıyla bu sayı en çok iyileşmeye ihtiyacımız olan ve Cumhuriyetimizin 100'üncü yılı olma özelliğine sahip bu sene artış gösterdi.
'AMAÇ YAŞAM MOTİFLERİNİN GÖRÜNÜR KILINMASI'
• Art Ankara 9'uncu Uluslararası Çağdaş Sanat Fuarı'ndan beklentileriniz neydi?
Öğrenmek.
Deneyim kazanmak.
İşaret etmek istediğimiz konulara dikkat çekmek.
Hepsini başardık.
• Bir sanat fuarının bir şehre ve insanlara olan birincil faydası nedir sizce?
Farklı akımların, farklı dünyaların, düşünce ve yaşam motiflerinin sanat perspektifinde görünür kılınması.
'EN BÜYÜK ÖNCELİĞİMİZ 'UNUTMA HAREKETİ'Nİ KUVVETLENDİRMEK'
• Son dönemde hangi projeler üzerinde çalışıyorsunuz? Gündeminizde bu aralar neler var?
Şu anda en büyük önceliğimiz 6 Şubat'ı takiben başlattığımız 'Unutmama Hareketi'ni mümkün olduğunca kuvvetlendirip, yaymak. Yaptığımız her eylemde afetzedelere bir fayda yaratabilmenin çabasındayız. Adres olarak İhtiyaç Haritası'nı gösteriyoruz. Bir de İstanbul'a gelen depremzedeler için küçük çapta kıyafet yardımımız var. Herkes gibi.
18 Mart tarihinde 15 senedir ara vermeden her şubat ayında gerçekleştirdiğimiz kalp sembolü kullanmayan, 14 Şubat'ı kutlamayan, tüketim çılgınlığını eleştiren Uluslararası 360 Dereceden Aşk Festivali'nin finalini yaptık. Bu sene Cumhuriyetimizin 100'üncü yılı vesilesi ile temamızı 'Özgürlük Senin Karakterindir' olarak belirlemiştik. Sanatçılarımız da eser gelirleri ile afetzedelere destek olma arzusundalar. Bu sergide; Su Alara Acerol / Feyzan Alasya / Güliz Baydemir / Melis Boyacı / Ahmet Umur Deniz / İsmet Doğan / Saygun Dura / Ahmet Elhan / Burçin Erdi / Andreas Georgiadis / Genco Gülan / Nihal Gündüz / Gülercan Hacıoğlu / Kadriye İnal / Yalçın Karayağız / Huri Kiriş / Serra Kuşkaya / Sema Maşkılı / Gönül Nuhoğlu / Elena Papadimitriou / Maria Roza / Coşkun Sami / Gazi Sansoy / Yonca Saraçoğlu / Altan Sungar / Şerif Sümer / Yusuf Şengür gibi kıymetli sanatçıların eserleri yer aldı.
ArtAnkara'da birçok sanatseveri kendisine hayran bırakan, 2022 yılında uluslararası iki ödül alan sanatçımız Sema Maşkılı'nın kişisel sergisini şimdiden duyuralım: 11 Mayıs'ta açılacak sergiye tüm sanatseverler davetlidir.
'Tarihi güçlüler değil, haklılar yazsın diye sanat' sloganıyla hareket eden Istanbul Concept'in savunduğu ilkelerin başında gelen 'Hiçbir yaşam bir diğerinden üstün değildir' inancı yaptığımız tüm projelerde gerçeği, yalnızca gerçeği ifade etmeye devam edecek.
