AK Parti, belediyelerin hem gelir kalemlerine hem de harcamalarına yönelik önemli bir çalışma içerisinde. TBMM’ye önümüzdeki günlerde sunma hazırlığında olduğu mahalli idareler yasasında, belediyelerin önemli gelir kalemi olan emlak vergilerindeki fahiş artışlar, emlağın bulunduğu yere ilişkin ‘bölgesel oran’ ve belediyelerin yatırım bütçelerinin sınırları, kültürel aktivitelere aktarılacak ödeneğe sınırlama gibi bir dizi madde yer alacak.
Bu yönüyle mahalli idareler yasasında değişiklikle, emlak vergilerinde üst sınır olabilir mi? yeniden değerleme oranında değerleme mi olmalı? şeklinde masada alternatif çalışmalar var. Ayrıca, güncel şekilde bölgesel kıymetlenen yerlerle ilgili adımlar yer alacak. “Orada da belli bir artış olsun ama şu oranı da geçmesin, fahiş bir tutar olmasın” yönlü bir çalışmanın olduğunu belirtelim. İşte tüm bunlar mahalli idareler yasası içerisinde planlanıyor.
AK Parti’nin önemli bir kurmayı “Sizin kafanızda var mı bir oran” sorumuzu yanıtlarken, “Bana göre olmalı. Çünkü bazı yerlerde ortalamanın çok üstünde fahiş artışlar var. Ancak, belediyenin de gelir kaybına uğramaması gerekiyor, yapacağı hizmetler açısından. Geçmiş yıllarda sınırlar konuldu. ‘Yüzde 50’yi geçemez’ dedik. Yeniden değerleme oranını baz aldık. Ancak bunlar da belediyelerin gelir kaybına uğramasına sebebiyet verdi. Ancak bazı yerlerde de mesela yüzde bin, 1500. 3-4 kat artışı anlarım. Çünkü 4 yıllık dönem içinde yüzde 45'lik 50'lik artış olsa yeniden değerlemeyle beraber bu normal. Ama 7-8 bin liralık emlak vergisinin 30-40 bin lira olması, 60-70 bin liralar nedir? Bu durum kira bedellerini artırır, daire satışlarını daha da pahalılaştırır” sözleriyle bu konudaki kararlılığı ortaya koydu.
Mahalli idareler yasasında yapılacak değişiklik sadece bu yönüyle olmayacak.
Son zamanlarda özellikle Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin içme suyu konusunda bakım onarım eksikliği sonrası yaşanılan su kesintileri ile kültürel etkinliklerine aktardığı kaynaklar arasında çelişki de belediyeler açısından masaya yatırılacak.
Bu harcamaların bir yasal çerçeveye alınması hatta bir oranı geçmeyecek şekilde olması gündemde… Mesela Ankara’daki bir ilçe Belediyesi’nin aynı üne, tanınmışlığa sahip iki sanatçıdan birine 300 bin TL, diğerine 8 milyon lira gibi bir tutar vermesinin, harcamaların niteliği açısından iyi denetlenmesini sağlayacak bir çalışma da bu yasada getirilecek.
Bu kapsamda Belediye Kanunu’nda ve Büyükşehir Belediye Kanunu’na eklenecek değişiklikle öncelikle bütçeden içme suyuna, atık suya, kanalizasyona, yağmur suyuna, çevreye, park-bahçeye zorunlu ödenek ayrılması sağlanacak. Ardından kültürel etkinlik için ödenek konulacak ve bu kültürel ödenek toplam yatırım bütçesinin oldukça küçük bir kısmını aşamayacak. Bu konuda “mesela yüzde 5’i aşamayacak mı” şeklindeki bir sorumuza, “Evet öncelikle insani yaşam koşullarına yönelik yatırımlara ödenek olacak” yorumu yapıldı.
AK Parti kurmayı, “Belediye Kanunu'nda öncelikli olarak bütçeyi bu yatırımlara ayırması gerekirken, ama ayırıyor gibi yapıyor, harcamıyor. Oradan kalem aktarması yapıyor. Onu iptal ediyor, yapmıyor. Yıllara sari boş bırakıyor. ‘Basın yayın, halkla ilişkiler tanıtım’ adı altında, ‘Başkan temsil ağırlama’ adı altında bir sürü para harcıyor. Şimdi getirilecek düzenlemede; ‘vatandaş için ihtiyaç olanları yapmadan bunları yapamazsın’ ayrımı konulacak” diyor.
Gelelim asıl vergisel alana…
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da üzerinde çalıştığı, önümüzdeki günlerde TBMM’ye sunması beklenen bir düzenleme olacak. HMB düzenlemesinde geçtiğimiz günlerde Bakan Mehmet Şimşek’in gündeme getirdiği, bütçe açığının ve faizinin fonlanması konusunda borçlanılması serzenişinde yaşanan sıkıntıları ortadan kaldıracak bir çalışma olacak.
Bütçenin disipline edilmesi denilen çalışmada içerisinde harcama kalemlerini kısacak, istisnaları azaltacak yanı sıra, teşvik düzenlemelerine de bir çeki-düzen getirileceği netleşmiş durumda. Yine işverenlere sağlanan sigorta destekleri, hazine tarafından üstlenilen prim destekleri, şirketlerin kurumlar vergisi sonrası kar dağıtımlarına da bir çeki düzen verilmesini içeren maddeler olacağını belirtelim.
Şu anda HMB bürokratları bu kalemlerin etki analizlerinin hazırlığını yapıyor ne getirip götüreceğini netleştiriyor ve önümüzdeki hafta bu düzenlemenin de AK Parti kurmaylarının önüne konulacağını söyleyelim.