CHP Niğde Milletvekili, Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi ve Zirai Don Meclis Araştırma Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin birçok ilinde etkili olan zirai don felaketiyle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Komisyon olarak yürüttükleri saha çalışmalarında ortaya çıkan tabloyu “gerçek anlamda büyük bir felaket” sözleriyle özetleyen Gürer, “Mecliste tüm siyasi partiler tarafından oluşturulan Zirai Don Meclis Araştırma Komisyonu olarak Malatya, Adıyaman, Maraş, Mersin, Adana, Niğde, Kayseri, Karaman’dan sonra Ordu, Giresun, Amasya ve Tokat illerinde de don felaketiyle karşı karşıya kalan çiftçilerimizi, üreticilerimizi, oda ve birlik yöneticilerini dinledik. Görülen manzara, gerçek anlamda büyük bir felaketin yaşandığını ortaya koyuyor.” dedi. Cumhurbaşkanı’nın zararların Kasım ayına kadar karşılanacağı yönündeki açıklamasını hatırlatan Gürer, “Oysa alandaki durum acil müdahaleyi gerektiriyor,” diyerek uyarıda bulundu.
"ÇİFTÇİNİN ŞİDDETLE DESTEĞE İHTİYACI VAR"
“Önümüzdeki yıl ağaçlarda ürün olabilmesi, bu ağaçlara bakım yapılmasıyla mümkün. Budama, ilaçlama, gübreleme yapılmazsa gelecek yıl da ürün alınamaz” Gürer, “Çiftçilerimizin şiddetle desteğe ihtiyaçları var.“Eğer bölge tamamen üründen mahrumsa, afet bölgesi hemen ilan edilmeli, mevcut. Ödeme kolaylığı sağlanarak, hasar tespiti yapılan yerlerde yeniden ek kredi desteği sağlanmalı. TARSİM, hasar tespiti yapılan yerlerde sigortalıların alacaklarını bir an önce ödemeli.” çağrısında bulundu.
"TARSİM DIŞINDA KALAN ÇİFTÇİLERİN ZARARLARI DA KARŞILANMALI"
TARSİM’de olmayan, ÇKS bulunmayan, bahçesinde ürünü olmayan tüm çiftçilerin de zararlarının giderilmesi gerektiğini vurgulayan Gürer, “Çünkü o ağaçlar da gelecek yıl meyve verecek ve onlar da destek bekliyor.” ifadelerini kullandı.
Çiftçi Kayıt Sistemi dışında kalan üreticilerin de desteklenmesi gerektiğini belirten Gürer, “Çiftçi Kayıt Sistemi’nde olsun olmasın, tüm çiftçilerin desteklenmesi şart.” dedi. Gürer, “Çiftçilere doğrudan destekler artırılmalı. Mazotta ÖTV ve KDV kaldırılmalı.” diye konuştu.
Gürer, tarım sigortalarının daha kapsayıcı hale getirilmesi gerektiğini ifade ederek, “Tarım sigortası yapılırken tapu şartı olmadan, 2B arazilerindeki bahçelerde ve ürünlerde de zirai don kapsamında sigorta yapılmalı.” dedi.
Sadece çiftçiler değil, tarımsal girdileri satan esnafın da büyük zarar gördüğünü söyleyen Gürer, “İlaç, gübre ve benzeri ürünler satan esnaflar da içine düştükleri durumda vahim. Bu yıl hesapladıkları oranda satış yapamayacaklar. O esnafların da kredileri için destekleme yapılmalı.” ifadelerini kullandı.
"DON ÖNLEYİCİ SİSTEMLER İÇİN DEVLET DESTEĞİ ŞART"
Gürer, don riskine karşı önleyici tedbirlerin teşvik edilmesi gerektiğini belirterek, “Bahçelerde sisleme, rüzgar makinesi gibi don önleyici uygulamalar için devlet destekli hibe ve teknik rehberlik hizmetlerinin bir an önce verilmesi lazım.” dedi.
Donun etkili olduğu illerde bahçe bakımlarının desteklenmesi gerektiğini söyleyen Gürer, “Bu bölgelerde gelecek yıl ürün alınmasını sağlayacak çalışmalar yapılmalı. Eğitimli ve devlet destekli bakım ekipleri görev almalı.” diye konuştu.
Donun etkisinin daha az olduğu ürünlere yönelimin teşvik edilmesini öneren Gürer, “Alternatif ürünlerle ilgili destekler artırılmalı. Bu yönde donun daha az etkilediği ürünlerin bazı bölgelerde mutlaka gündeme alınması gerekiyor,” dedi.
"BEKLEME SÜRESİ HEM ÇİFTÇİ HEM ÜLKEYE ZARAR"
Gürer, “Çiftçilerin zararları Kasım ayında karşılanacak demek, o güne kadar sağlanmayacak destekle gelecek yılın da kaybına yol açar.” diyerek iktidara seslendi. “Kredilerin ötelenmesi, faizlerin silinmesi, ek desteğin verilmesi, TARSİM’li olanların hemen alacaklarının ödenmesi gerekiyor. TARSİM’de olsun olmasın, ÇKS bulunsun bulunmasın tüm çiftçilerin zararlarının derhal karşılanması şart.” diye konuştu.
“Bekleme süresi, hem çiftçi hem ülke için zarar oluşturur. Bu nedenle bir an önce zarar tespiti yapılan yerlerde ödemeler başlamalı,” çağrısında bulunan Gürer, “Bazı illerde ne dalda kayısı var, ne dalda elma. Fındıkta, zeytinde ve benzeri ürünlerde beklenen rekolte gerçekleşmeyecek." dedi.
Çoğu yerde tarla bitkilerinde henüz hasar tespiti dahi yapılmadığını belirten Gürer, “En azından hasar tespiti yapılan çiftçilerimize desteğin verilmesi şart.” diye konuştu.
"ALAN ÇALIŞMALARINA DEVAM EDECEĞİZ"
Komisyonun çalışmalarına devam ettiğini ifade eden Gürer, “Önümüzdeki hafta da alan çalışmalarına devam edeceğiz. Daha sonra Meclis tatile girmeden raporumuzu komisyon olarak hazırlayıp vereceğiz.” dedi.
Ancak bu süreçte dikkat çeken bir noktaya da değinen Gürer, “Zirai Don Araştırma Komisyonu’nun para ödeme, kredileri karşılama gibi bir görevi yok. Bu nedenle bu talepleri sürekli gündeme getirerek siyasi iktidara çağrıda bulunuyoruz." ifadelerini kullandı.
