Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul’da düzenlenen 11. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı’nda “Çöpten çıkan gazı dahi elektrik enerjisi haline getirerek konutların ve sanayinin kullanımına sunuyoruz” sözleriyle çöp gazına dikkatleri çekti. Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, çöp gazından elektrik üreten tesislerin Türkiye’de toplam 355 megavat kurulu güce sahip olduklarını ve yılda 2 milyar 955 milyon kilovatsaat elektrik ürettiklerini belirterek, yılda yaklaşık 1.2 milyon hanenin elektrik ihtiyacının bu gazla karşılandığını anlattı.
AVRUPA, ORTADOĞU VE AFRİKA ÇÖP TESİSLERİMİZİ ÖRNEK ALIYOR
Çöpün artık yalnızca bertaraf edilmesi gereken bir atık olmadığını ekonomik değere ve enerjiye dönüşen stratejik bir kaynak haline geldiğini vurgulayan Öner, “Sayın Cumhurbaşkanının sözleri Türkiye’nin enerji politikalarında yalnızca kaynak çeşitliliğini değil, atığın enerjiye dönüştüğü döngüsel ekonomi anlayışını da simgeliyor. Öte yandan bugün Avrupa, Orta Doğu ve pek çok Afrika ülkesinden Türkiye’deki çöp gazı tesislerini model almak ve benzerlerini kendi ülkelerine kurmak için akın akın enerji heyetlerinin ülkemize gelmesi bu alandaki öncü rolümüzü de pekiştirmektedir” dedi.
1.2 MİLYON HANENİN ENERJİSİ KARŞILANIYOR
Öner, çöp gazından elektrik üreten tesislerin 355 megavat kurulu güce sahip olduklarını ve yılda yaklaşık 2 milyar 955 milyon kilovatsaat elektrik ürettiklerini anlatırken, bu miktarın yaklaşık 1 milyon 200 bin hanenin yıllık elektrik ihtiyacını karşıladığına dikkat çekti.
Türkiye’de hemen hemen tüm büyükşehir belediyelerinin, katı atık sahalarından çıkan gazı elektrik enerjisine dönüştürdüklerini anlatan Öner, “Bu tesisler, çevreye zarar verebilecek metanı yakalayarak hem sera gazı salımını azaltmakta hem de elektrik üretimiyle ekonomik fayda sağlamaktadır. Ancak bu modelin en önemli dayanağı olan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) dönemini tamamlayan tesisler, bugün yeni bir finansman modeli arayışına itilmiştir. Bu durum, sektörü doğal olarak yeni bir evreye, yani biyometan çağına taşımaktadır” diye konuştu.
YEŞİL DOĞAL GAZ DÖNEMİ
Bugün artık Türkiye’de çöpten yalnızca elektrik değil, doğrudan doğalgaz eşdeğeri biyometan (yeşil doğalgaz) üretiminin de söz konusu olduğunu anlatan Öner, “Bu süreç, teknik olarak biyometanizasyon olarak adlandırılır. Çöpten veya organik atıklardan elde edilen biyogazın metan oranı ortalama yüzde 55 civarındadır. Buna karşılık doğalgazın metan oranı yüzde 95 seviyesindedir. Biyometan tesislerinde bu oran yüzde 99.5’e kadar çıkarılabilmektedir. Bu sayede elde edilen gaz, doğrudan BOTAŞ iletim sistemine veya şehir doğalgaz dağıtım hatlarına enjekte edilebilir niteliktedir. Bu yöntemle Türkiye, hem yerli ve yenilenebilir bir doğalgaz kaynağı yaratıp hem de karbon ayak izini ciddi biçimde azaltabilir” dedi.
Türkiye’nin teknik biyometan potansiyelinin, mevcut doğalgaz tüketiminin yaklaşık yüzde 10’una karşılık geldiğini belirten Öner, “Avrupa Birliği’nin 2030 itibarıyla doğalgaz hatlarına biyometan karışım oranı zorunluluğu getirmesi, Türkiye’nin de bu dönüşüme uyum sağlama ihtiyacını güçlendirmektedir” diye konuştu.
DÜNYANIN EN VERİMLİ ÇÖP GAZI SANTRALİ ANTALYA’DA
Öner, ITC tarafından işletilen Antalya Katı Atık Entegre Tesisi’nin hem katı atık bertarafı hem de enerji üretimi açısından dünyanın en verimli entegre tesisi olduğunu da kaydetti. Tesisin, çöp gazından elektrik üretiminde ulaştığı performansla dünya çapında örnek gösterildiğine dikkat çeken Öner, “Bu tesiste anaerobik fermantasyondan yaklaşık 16 megavat, saha gazından yaklaşık 11 megavat biyogaz jeneratörlerinden çıkan atık ısı geri kazanımıyla (WHR) yaklaşık 2 megavat olmak üzere toplamda yaklaşık 29 megavat elektrik üretilmektedir. Tesisin toplam enerji verimliliği ise yüzde 95 seviyesindedir” dedi.
