Kayıt dışı ekonomi ile ilgili yoğun bir mücadele dönemi yaşanıyor. Vergi denetim elemanlarını her sektörde görmek mümkün. Yeni denetim modelleri devreye giriyor. Bir önceki yazımda mükellefin haklarını sıralamıştım. Bu yazıda ise inceleme sırasında mükellefin yükümlülüklerini anlatmak istiyorum.
Vergi incelemesindeki yükümlülükler incelemenin yapılacağı yere ilişkin yükümlülükler, defter ve belgelere ilişkin yükümlülükler ile beyan ve ödemeye ilişkin yükümlülükler olarak değişiyor. Mükelleflerin ilk yükümlülüğü defter ve belgeleri ibraz yükümlülüğü. Mükellefler muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin server, usb bellek, taşınabilir harici bellek ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri, muhafaza süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek zorundalar.
İncelemenin iş yerinde yapılması talebinin uygun bulunması halinde, mükellefler incelemeye yetkili memura müessesenin durumuna göre, çalışma yeri göstermekle ve resmi çalışma saatlerinde memurun müessesede çalışmasını sağlamakla yükümlüler.
Mükelleflerin bir başka sorumluluğu inceleme sırasında her türlü bilgiyi vermekle ilgili. Mükellefler vergi incelemesine yetkili kişilerin talep edecekleri her türlü bilgiyi vermek mecburiyetindeler. Özel kanunlarda yazılı mahremiyet hükümlerini ileri sürerek, bilgi vermekten imtina edemiyorlar. İncelemeyle ilgili her türlü izahatı verme zorunluluğu hem iş sahibini hem de işletmede çalışanları kapsıyor. Mükellefler, incelemeye yetkili kişilerin gerektiğinde iş yerinin her tarafını gezip görmesini sağlamakla da yükümlüler. Envanter yapılması halinde mükellefler araç, gereç ve personeliyle bu işlemlerin yapılmasında gerekli yardım ve kolaylığı sağlamakla da yükümlü tutuluyorlar.
