Dünya genelinde 2,33 milyar insanın gıda güvencesizliği yaşadığı bir dönemde, Türkiye'de her yıl 18 milyon ton gıdanın israf edilmesi, bu gıdanın doğru kanallarla ihtiyaç sahiplerine ulaştırılarak israfın umuda dönüştürülmesi gerektiğini gözler önüne seriyor. TİDER, israf edilen bu devasa kaynağı ekonomiye ve topluma kazandırmak için bütünsel bir mücadele çağrısı yapıyor.
“Türkiye’de yaklaşık 14,8 milyon kişinin "yetersiz gıda tüketimi" sorunuyla karşı karşıya olduğu bir dönemde, her yıl Türkiye'de 18 milyon ton gıdanın israf edilmesi büyük bir çelişki yaratıyor” diyen TİDER Başkanı Hande Tibuk, bu israfın büyük bir kısmının, tarih etiketleri nedeniyle aslında hâlâ güvenli olan gıdaların çöpe atılmasından kaynaklandığına dikkat çekti. Verilere göre, sadece tarih işaretlemesinin yanlış anlaşılmasından dolayı her yıl ekonomik değeri 70 milyar dolar ila 130 milyar dolar arasında olan gıdanın yaklaşık yüzde 7 ila yüzde 10’u israf ediliyor.
İsrafın Ardındaki Çevresel ve Ekonomik Maliyet
Gıda israfı, sadece ekonomik bir kayıp olmanın ötesinde, büyük bir çevresel maliyet de yaratıyor. İsraf edilen gıdanın üretimi, taşınması ve depolanması sırasında kullanılan su miktarı, Afrika kıtasının yıllık su ihtiyacını karşılayacak düzeyde. Bu durum, hızla artan nüfus ve iklim değişikliğinin getirdiği su kıtlığı tehdidi düşünüldüğünde, israfın ne denli büyük bir kaynak tüketimi olduğunu gösteriyor.
Gıda endüstrisinin, kafa karıştırıcı tarihleme sistemleri nedeniyle yüz milyarlarca dolarlık gıdayı israf ettiği biliniyor. TİDER, bu israfın önüne geçmek için gıda zincirinin tüm aşamalarında farkındalık ve doğru aksiyon alınmasının şart olduğunu vurguluyor. Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) gibi kavramların doğru anlaşılması, hala sağlıklı ve güvenilir olan ürünlerin çöpe atılmasını engelleyerek hem çevresel etkileri azaltacak hem de milyonlarca insana umut olacaktır.
GIDA ADİL DAĞILDIĞINDA, GELECEK DE ADİL OLUR
Birleşmiş Milletler verilerine göre dünyada 735 milyon insan kronik açlıkla mücadele ederken, her yıl üretilen gıdanın üçte biri tüketilmeden kayboluyor. TİDER, bu çelişkiye çözüm üretmek için 15 yıldır sahada. Türkiye’nin 40 ilinde faaliyet gösteren 83 gıda bankası aracılığıyla, kullanılabilir durumdaki gıda, temizlik ve hijyen ürünlerini ihtiyaç sahiplerine ulaştırıyor.
Bugüne kadar 4.830 ton ürün, israf edilmeden doğru ellere ulaştı. Bu çalışmalar sayesinde 1 milyondan fazla kişi, temel ihtiyaçlarına erişim sağladı. Aynı zamanda 12 bin tonun üzerinde karbon salımı önlendi yani yalnızca gıdalar değil, gezegen de nefes aldı.
Türkiye genelinde 40 ilde 83 gıda bankasıyla faaliyet gösteren TİDER, bugüne kadar 1 milyon 35 bin 960 kişiye gıda desteği sağladı. TİDER, israftan kurtardığı 4 bin 830 ton ürün bağışını ihtiyaç sahiplerine ulaştırarak aynı zamanda 12 bin 264 ton karbon salımını da engelledi.
