CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, yıllardır tartışılan hal yasası üzerinden yapılan açıklamaların gerçeği yansıtmadığını belirtti. 2012’de yürürlüğe giren hal yasasının “fahiş fiyatları bitirecek” iddialarıyla sunulduğunu hatırlatan Gürer, “Aradan geçen yıllar, bu beklentinin gerçekleşmediğini açık biçimde ortaya koydu” dedi.
“Verim düştü, rekolte geriledi, çiftçi toprağından uzaklaşıyor”
Tarımda yaşanan üretim kaybının hal yasasından bağımsız, yapısal sorunlardan kaynaklandığını ifade eden Gürer, “Girdi maliyetleri çok yüksek. Üretici ürettiğinden kazanamıyor. Bu yıl sebze, tahıl, bakliyat gibi pek çok üründe düşüş var. Verim düşüyor, rekolte geriliyor. Çiftçi icralarla boğuşuyor ve toprağından uzaklaşıyor” diye konuştu.
Gürer, hal yasasında yapılacak değişikliklerin tek başına çözüm olmayacağını belirterek, “Kısmi iyileştirmeler sağlanabilir ama esas sorun üreticinin doğrudan desteklenmemesidir” dedi.
“Tarım Kanunu uygulanmıyor: 750 milyar verilmesi gerekirken 168 milyar ayrıldı”
Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre üreticiye ayrılması gereken desteğin milli gelirin en az yüzde 1’i olması gerektiğini hatırlatan Gürer, hükümetin bu yükümlülüğü yıllardır yerine getirmediğini söyledi.
“2026 yılında çiftçiye 750 milyar lira destek verilmesi gerekirken bütçede yalnızca 168 milyar lira ayrılmış. Bu destekle çiftçinin ayakta kalması mümkün değil” dedi.
“Marketler tarladan alıyor, fiyat yine değişmiyor”
Gürer, perakende zincirlerinin piyasayı belirleyici gücüne dikkat çekerek sorunun yalnızca hal sistemiyle açıklanamayacağını belirtti:
“Marketler gidip sözleşmeli ekim yaptırıyor, ürünü tarladan alıp direkt rafa koyuyor. Buna rağmen fiyatlar halden çıkan ürünle aynı. Demek ki sorun hal değil; aracılık sisteminin doğru yönetilmemesi.”
“Çözüm belli: Aracılık düzenlenecek, ithalat azalacak, çiftçi desteklenecek”
Tarımdaki krizin nedenlerinin de çözüm yollarının da açık olduğunu belirten Gürer, şunları söyledi:
“Aracılık sistemi düzenlenmeli, ithalat politikası gözden geçirilmeli, çiftçi ve üretici doğrudan desteklenmeli. Üretimi artırmadan, çiftçinin yükünü hafifletmeden fiyat istikrarı sağlanamaz.”
Gürer, iktidarın tarım politikalarının üretimi teşvik etmek yerine piyasayı ithalatla dizayn etmeye yöneldiğini belirterek, mevcut yaklaşımın fiyat sorunlarını çözmeyeceğini ifade etti.
