İş dünyasının ısrarla talep ettiği ancak vergi yükü oluşturduğu gerekçesiyle iptal edilmesi için yoğun kulisin yapıldığı enflasyon düzeltmesi namı diğer enflasyon muhasebesi ile ilgili hem AK Parti ekonomi kurmaylarının, hem de Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın sıcak bakmadığı ve herhangi bir çalışma içerisinde olmadıklarını söyleyelim.
Geçtiğimiz hafta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda hem 2026-2028 dönemi Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifinin görüşmeleri hem de 631 sayılı KHK görüşmelerine katılan Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerine ve AK Parti’nin ekonomi kurmaylarına bu soruyu yöneltme imkanımız oldu.
AK Parti kurmaylarına enflasyon muhasebesinin 3 yıl erteleneceği yönündeki piyasalarda olan dedikodunun aslı astarını sorduğumuzda, “Hayır öyle bir düşüncemiz yok. Enflasyon muhasebesi uygulaması devam edecek. Yürürlükte olan Kanun vardı ancak uygulaması erteleniyordu, ertelenmemesini sağladık, yürürlüğe girdi artık böyle devam edeceğiz” değerlendirmesi yaptılar.
Piyasalarda ise enflasyon muhasebesinin uygulanmaya başlaması nedeniyle 400 milyar liralık vergi kaybı oluştuğu ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da iş dünyasının da uygulamadan istediği sonuçları elde edemediği yönündeki haberleri ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerine yönelttik.
Üst düzey bir yetkili, “Enflsayon düzeltmesine devam edeceğiz. Ancak asıl vergi alacağımız yerler bankalardı. Biz onları muaf tuttuk. Yine yatırımlara girenleri de zaten enflasyon düzeltmesinde muaf tutuyorduk. Ayrıca, fark ettik ki; hileli işlemler yapılıyor. Şu anda teftişler yapılıyor. Biz 2024 yılını izleyebiliyoruz. Ama içerisinde bulunduğumuz 2025 yılının 9 ayında ne yapıldığını bilmiyoruz. Ama yapılan tahsilatta aslında kafa kafaya geldik bunu biliyoruz” değerlendirmesi yaptı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri ayrıca, enflasyon düzeltmesi yapılmış halde bu yılın sonuna kadar kurumlar vergisi beyannamesi hazırlanırken düzeltme yapılmış bilançoların dikkate alınarak kazancın beyan edileceğini hatırlatarak, “Şu anda enflasyon düzeltmesinin iptaline ilişkin bir çalışmamız yok” sözleri ile noktayı koyuyorlar.
Ancak onların da kafalarında ufak bir kaygı var. Bu yıldan sonrasının Anayasa Mahkemesi’ne takılma ihtimali…
Hatırlatalım nedir bu AYM kaygısı…
2021 yılı için enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşmasına rağmen VUK geçici 33/1. maddesi ile enflasyon düzeltmesi uygulanmaması nedeniyle fazladan vergi ödediğini ileri süren bir mükellefin ihtirazi kayıtla beyanda bulunması ve açtığı davada ilk derece mahkemesinin konuyu AYM’ye taşıması üzerine almıştı.
AYM de 30 Kasım 2023 tarih ve E. 2023/105 K. 2023/208 sayılı kararı ile 2021 yılı için enflasyon düzeltmesi yapılmayacağına yönelik kanun düzenlemesini iptal etti. Karar, 16 Ocak 2024 tarih ve 32431 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı. Karar’da yürürlük tarihi ile ilgili özel bir belirleme yapılmadığından itiraz konusu kanun düzenlemesi 16 Ocak 2024 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırıldı.
AYM’nin kararı bu yönüyle özellikle enflasyon düzeltmesi uygulamasının kapsamı dışında bırakılan banka ve finansal kurumlar yönünden önem taşıyor. Yani 7491 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik ile banka ve finansal kurumların 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapacakları enflasyon düzeltmesi sonucu oluşacak kar veya zararların kurum kazancının tespitinde dikkate alınamayacağı düzenlenmişti. İşte bunun “eşitlik ilkesi”ne aykırılık yönünden Anayasa Mahkemesi’ne taşınması sürpriz olmayacak.
Uygulamanın KOBİ’lere vergi yükü getirdiği dile getirilirken, büyük işletmelerden de bazıları hariç, özkaynakları güçlü ve yüksek olan bir kısım işletmelerde zarara neden olduğu ifade ediliyor. Gelen öneriler arasında enflasyon düzeltmesinin kaldırılması veya uzun süreli ertelenmesi yerine yüzde 3-4 oranlı kapsamı geniş bir yeniden değerleme uygulaması yer alıyor.
