TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası aylık raporunda Türkiye'deki nar üretimini ele aldı. Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Özden Güngör, raporla ilgili Başkent'e yaptığı açıklamada, narın çok faydalı bir meyve olduğuna dikkat çekti. Güngör, 'Dünyada nar tüketimi, sağlık açısından olumlu etkileri nedeniyle yaygınlaşmaktadır. Dünyada 'Türk Narı' imajının oluşturulması için tanıtımlar yapılmalıdır. Nardan elde edilen; nar suyu, nar ekşisi, nar reçeli gibi ürünlere 'coğrafi işaret' belgesi alınarak tescillenmesi ürünün-üreticinin- tüketicinin korunmasını ve Türkiye'nin dünya nar ticaretinde önemli bir pay sahibi olmasını sağlayacaktır.' ifadelerinde bulundu. Özden nar ihracat ithalat verilerini değerlendirerek, şunları kaydetti: 'İthalat verileri karşılığında en fazla ithalat yapılan ülke Rusya'dır. İlginç olan Rusya'nın en fazla nar ihracatı yaptığımız ülkelerden biri olmasıdır. 2018 yılında Rusya'ya 47 bin ton nar ihraç edilmişken, bu ülkeden 324 ton nar ithal edilmiştir. Türkiye'de yaklaşık 300 bin dekar alanda nar üretimi yapılmaktadır. Meyve veren nar ağacı sayısı 13 milyondan fazla olup, TUİK verilerine göre gittikçe azalmakla 2.6 milyon kadar da meyve vermeyen nar ağacı bulunmaktadır. 2018 yılında 205 bin ton nar ihracatı karşılığında 114 milyon dolar ihracat geliri elde edilmiştir. Nar üretimimizin yaklaşık üçte biri ihraç edilmektedir. Türkiye'nin en fazla nar ithalatı yaptığı ülke Rusya'dır. Nar üretiminde yaşanan en büyük sorun güneş yanıklığıdır.'
NAR ÜRETİMİ
Türkiye'deki nar üretimine dikkat çeken Güngör, şunları söyledi: 'Güngör, nar üretiminde yaşanan en büyük sorun güneş yanığıdır. Nar ülkemizin başta Ege ve Akdeniz bölgeleri olmak üzere birçok yöresinde yetişen bir üründür. Beş yüz bin tonu geçen nar üretiminin en fazla yapıldığı ilimiz Antalya'dır. Ülkemizde üretilen narın yaklaşık 4'te 1'I bu ilimizden gerçekleştirilmektedir. 2018 yılı verilerine göre Antalya'yı yüzde 16'lık payı ile Muğla ve yüzde 15'lik payı ile Mersin izlemektedir. Türkiye'de yaklaşık 300 bin dekar alanda nar üretimi yapılmaktadır. Üretim yapılan alanların yüzde 19'u Antalya'dadır. Meyve veren nar ağacı sayısı 13 milyondan fazla olup, TUİK verilerine göre gittikçe azalmakla 2.6 milyon kadar da meyve vermeyen nar ağacı bulunmaktadır.' Nar dış ticaretine işaret eden Güngör, sözlerini şöyle sürdürdü: '2018 yılında 205 bin ton nar ihracatı karşılığında 114 milyon dolar ihracat geliri elde edilmiştir. En fazla ihracat yapılan ülkelere arasında Irak yüzde 33, Rusya yüzde 23'lük paya sahiptir. Türkiye'nin nar ihracatı yanında az miktarda nar ithalatı da bulunmaktadır. 2018 yılında 900 bin dolar karşılığında 900 ton nar ithalatı yapılmıştır. Nar üretimimizin yaklaşık 3'te 1'i ihraç edilmektedir. İthalat verileri karşılığında en fazla ithalat yapılan ülke Rusya'dır. İlginç olan Rusya'nın en fazla nar ihracatı yaptığımız ülkelerden biri olmasıdır. 2018 yılında Rusya'ya 47 bin ton nar ihraç edilmişken, bu ülkeden 324 ton nar ithal edilmiştir.'
HASAT SONRASI MUHAFAZA
Nar üretiminde muhafazanın önemini belirten Özden şu görüşlere yer verdi: 'Türkiye'de nar yetiştiriciliği eski tarihlerden beri yapılsa da meyvecilik sektöründeki gelişimi 2000'li yıllardan itibaren olmuştur. Verimli ve kaliteli bir şekilde nar yetiştiriciliğinin yapılabilmesi için seçilen bölgenin coğrafi şartlarının yetiştirmeye uygun olmasının yanında, hasat işlemleri ve depolama koşullarına da dikkat edilmesi gerekmektedir. Teknik bilginin uygulamaya yeterince aktarılamaması üründe kalite düşüklüğüne ve ihracat payının azalmasına yol açmaktadır. Mesela nar bitkisinin çekerek koparılması meyve ve dallarda zedelenmelere yol açar. Hasadı yapılan meyveler yumuşak bir şekilde kasalara bırakılmalı. Kaliks kısmının zarar görmemesine dikkat edilmelidir. Narda hasat sonrası muhafaza oldukça önemlidir. Çünkü geniş bir dönemde ihracat imkanı olabileceği gibi, hasat dönemi dışındaki dönemlerde 2-3 katı fazla değere satılabilmektedir. Muhafaza edilecek meyveler sağlam ve zedelenmemiş olmalıdır. Hasarlı meyveler erken bozularak diğer meyvelerin zararlanmasına neden olacağı için, bu meyveler farklı amaçlarla kullanılmak üzere tasnif aşamasında ayrılmalıdır.' Nar üreticilerinin sorunlarına değinene Özden, 'Nar üreticisinin başlıca sorunları yeni kurulacak nar bahçeleri için sertifikalı fidanların temininde ortaya çıkan zorluklar, modern sulama sistemlerinin yaygınlaşmaması ve uyun şartlara sahip olan depolama alanlarının yetersizliğidir. Türkiye, ihraç edilen pek çok tarım ürününde olduğu gibi narda da kalıntı problemi yaşamaktadır. Bu durum Türk tarım ürünlerinin dünyada imajını bozmaktadır. Nar zararlılarına (Akdeniz Meyve Sineği, Turunçgil Unlubiti, Portakal Güvesi, Harnup Güvesi, Ağaç Sarı Kurdu, Nar Yaprakbiti, Nar Yassıakar, Nar Beyazsineği ve güneş yanıklığına) karşı üreticiye eğitimler (kültürel-biyolojik- kimyasal müdahale yöntemleri) verilmelidir. Nar üreticilerinin kooperatif çatısı altında birleşmesi üretimden-tüketime kadar her aşamada destek sağlayacaktır.' diye konuştu.
