Güney Afrika’nın Pretoria şehrinde gerçekleştirilen G20 Zirvesi kapsamındaki “G20 Bilim Başdanışmanları Üst Kurulu Yuvarlak Masa Toplantısı”na (G20 Chief Science Advisers Roundtable-CSAR) katılan TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, küresel bilgi paylaşımının sadece erişimle değil, üretilme ve paylaşılma süreçlerinde de adil olması gerektiğine dikkat çekti. 2025 yılında "Herkesi kapsayan insani kalkınma ve küresel sürdürülebilirlik için eşitlik temelli bilim, teknoloji ve yenilikçilik" temalı CSAR Toplantısına TÜBA Asli Üyesi Prof. Dr. Ahmet Nuri Yurdusev de yer aldı.
İlk defa Hindistan’ın G20 Dönem Başkanlığında toplanan ve bilim, teknoloji ve inovasyon politikaları ile bu politikaların ulusal ve uluslararası karar alma süreçlerindeki önemi açısından kendine özgü bir rol edinen CSAR, Güney Afrika Ulusal İnovasyon Danışma Konseyi tarafından organize edildi.
Toplantı; Güney Afrika küresel G20 bilim, teknoloji ve inovasyon (Science, Technology and Innovation-STI)
Toplantı Ulusal İnovasyon Danışma Konseyi (NACI) Genel Müdürü Dr. Mlungisi Cele’nin konuşmasıyla başladı. Düzenlenen üç oturumda küresel bilim, teknoloji ve inovasyon eşitsizliğinin temel etkenleri ve etkileri, Kuzey-Güney araştırma iş birliklerinde dışlanma dinamikleri ve bilgiye erişimi ve eşitliği engelleyen temel unsurları, G20 ile Afrika kıtası, Küresel Güney ve genel olarak gelişmekte olan dünya arasında sinerjik ve stratejik iş birliği fırsatları ele alındı.
Türkiye için dayanışma, politika ve kaynaklara yansıyan somut bir taahhüt
Tüm oturumlarda bilim ve teknolojinin toplumsal gelişimdeki belirleyici rolünün artık tartışmasız olduğunu ifade eden Başkan Şeker “Bu ilerlemenin kazanımları tüm dünyada eşit şekilde paylaşılmıyor. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki yapısal eşitsizlikler, küresel bilgi sisteminin adil ve kapsayıcı bir şekilde işlemesini engelliyor. Türkiye, bu eşitsizliklerin giderilmesi için bilimin kamusal bir sorumluluk olduğunu her fırsatta vurguluyor; yerel kapasiteyi önceleyen, iş birliğine dayalı ve şeffaf bir yaklaşımı savunuyor.” dedi.
Bu çerçevede, küresel bilgi sisteminin sadece erişimle değil, bilginin üretilme ve paylaşılma süreçlerinde de adil olması gerektiğinin altını çizerek konuşmasına devam eden Prof. Dr. Muzaffer Şeker şöyle konuştu:
“Yerel bilgi ve çok dillilik gibi unsurların sistemli şekilde dahil edilmesi; ortaklıkların eşit söz hakkı, finansman ve yönetişim açısından daha dengeli kurulması gerekiyor. G20 girişimlerinin de Afrika, Küresel Güney ve gelişmekte olan bölgelerin özgün ihtiyaçlarına uygun şekilde şekillenmesi, yalnızca teknik destek değil, yerel liderliği güçlendiren, uzun vadeli ve kapsayıcı yapılarla mümkün. Türkiye, dayanışmayı yalnızca bir söylem değil, politika ve kaynaklara yansıyan somut bir taahhüt olarak görüyor.”
