Türk Mimar Mühendis Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Selim Tulumtaş, konut stoku ile çeşitli açıklamalarda bulundu. Tulumtaş, bir ülkenin, ihtiyacından fazla konut üretmesinin, kaynaklarını kötüye kullanması anlamına geldiğini ifade etti. Konuya ekmek örneğiyle açıklık getiren Tulumtaş, '4 ekmek tüketen bir ailenin bir gün için 20 ekmek alması, hem ekmeğin bayatlaması hem de bazı durumlarda yenemeyecek duruma gelmesi nedeniyle kaynakların kötü kullanımıdır. Bir ülke için de ihtiyacının üzerinde konut üretimi aynı şekilde kaynaklarının kötü kullanımıdır. Etkilediği ve harekete geçirdiği alanların genişliği de göz önüne alındığında konut üretimi, üzerinde önemle durulması ve planlamanın tüm araçlarının en etkin şekilde kullanılarak harekete geçilmesi gereken bir alandır.' diye konuştu.
'ANKARA VE İSTANBUL'DA KONUT SAYISI YETERLİDİR'
Tulumtaş, ekonomi politika araçlarından biri olarak kullanılan konut üretiminde uygulanan politikaların bütüncül anlamda bir plana sahip olmadığını kaydetti. Tulumtaş Ankara'da satılamayan konut stoğuyla ilgili şunları söyledi: 'Ankara ilinde 2013-2018 yılları arasında 443.979 adet yapı ruhsatı verilmiştir. 2013-2017 yılları arasında yıllık ortalama verilen yapı ruhsatı sayısı 82 bin iken bu sayı 2018 yılında 34 bine düşmüştür. Bu yüzde 61'lik bir düşüşe işaret etmektedir. Aynı yıllar içerisinde Ankara'da 413.757 konut kullanıma hazır hale gelmiş ve yapı kullanım izin belgesi almıştır. Verilen yapı ruhsatları ile birlikte düşünüldüğünde izin arzın yüzde 93'ü gerçekleşmiştir. Bakiye yüzde 7'yi oluşturan 30 bin konutun izleyen yıllar içinde tamamlanacağı planlamalarda göz önüne alınmalıdır. Ankara'da 2013-2018 yılları arasında toplam 333 bin 875 ilk el konut satışı gerçekleşmiştir. Aynı yıllar içinde alınan yapı kullanım izin belgeleri ile birlikte değerlendirildiğinde 79 bin 882 konutun satışı gerçekleşmeyerek satılamayan konut stokuna eklenmiştir. İzleyen yıllarda tamamlanacağı öngörülen planlanmış 30 bin konut da göz önüne alındığında Ankara'da satışı yapılmamış toplam 110 bin konut bulunmaktadır. 2013-2018 yılları baz alındığında Ankara'da yıllık ortalama 55 bin konutun ilk el satışı gerçekleşmiştir.
Bu veri, Ankara'da önümüzdeki 2 yıl içinde herhangi bir yeni konut inşasına başlanmasa dahi satışı gerçekleşmemiş yeterli sayıda konut bulunduğunu göstermektedir. İstanbul'da da yapılan incelemelerden sonra konut inşasına dahi başlanmasa yeterli sayıda konut sayısı vardır.' Konut üretiminin, ekonominin tarım, sanayi ve hizmetler olarak ayrılan dağılımındaki hizmetler alanında kaldığını aktaran Tulumtaş, konut üretimine ekonominin 'itici gücü' görevinin yüklenemeyeceğini ifade etti. Konut üretiminin ihtiyaç temelli olacağını belirten Tulumtaş, Türkiye'de incelenen 6 yıllık sürede dahi ihtiyaçlara uygun olmayan sayıda konut üretiminin gerçekleştiğini ve yine ihtiyaçlardan bağımsız bir konut üretimine izin verildiğinin görüldüğünü kaydetti. Tulumtaş, 'Bu sektöre ihtiyaç temelli bir yaklaşımla oluşturulması gereken bir planlamayla müdahale edilmediği müddetçe, kar ve rant odaklı konut üretimleri ile yaratılacak atıl stok gün geçtikçe artacaktır. Oluşan atıl stok, üretiminde kullanılan hem malzeme, araç, gereç, hem de emek, ülke kaynağının yanlış kullanımıdır ve zararınadır.' dedi.
