CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de hayvancılık sektörünün her yıl daha da ağırlaşan bir krize sürüklendiğini söyledi. Gürer, hayvan varlığındaki düşüş, hızla artan et–süt fiyatları, yüksek yem maliyetleri ve yoğun ithalatın sektörü çıkmaza soktuğunu belirterek, “Besici desteklenmezse Türkiye’nin et–süt sorunu kalıcı hale gelir” uyarısında bulundu.
“Hayvan varlığı azalıyor, kişi başı et tüketimi düşüyor”
Hayvancılıkta krizin derinleştiğini vurgulayan Gürer, Türkiye’nin hayvan sayısının nüfus artışının çok gerisinde kaldığını söyledi. Gürer, 1980’de 84,5 milyon olan toplam hayvan varlığının 2024’te 71,8 milyona düştüğünü hatırlatarak, “Nüfus 90 milyona çıktı, ancak kişi başına düşen et miktarı geriledi. Üretimdeki açığı ithalatla kapatmaya çalışıyoruz” dedi.
İthalatta üç yılda 1,7 milyon hayvan
Gürer, son yıllardaki ithalat rakamlarını da paylaşarak artışa dikkat çekti:
2023: 818 bin 17 hayvan – 1 milyar 163 milyon dolar
2024: 373 bin 126 hayvan – 704 milyon dolar
2025 (ilk 10 ay): 526 bin 554 hayvan – 831 milyon dolar
Gürer, üç yılda toplam 1 milyon 717 bin 697 hayvan ithal edildiğini ve bunun karşılığında 2 milyar 699 milyon dolar ödendiğini belirterek, “Ne et sorunu bitiyor ne süt sorunu. İthalat artıyor ama hayvan varlığı artmıyor” dedi.
Yem fiyatları ve ahır giderleri üreticiyi zorluyor
Yükselen maliyetlerin üreticiyi üretimden uzaklaştırdığını vurgulayan Gürer, “Yem fiyatları sürekli artıyor, 50 kiloluk süt yemi 900 liraya dayandı. Ahır giderleri de yükselince hayvancılık kârlı olmaktan çıktı. Ödemelerini yapamayan besicilerin hayvanlarına icra yoluyla el konuyor” ifadelerini kullandı.
“Çiğ süt fiyatı maliyetin altında; üretici kazanamıyor, tüketici pahalı alıyor”
Çiğ süt fiyatının artmamasının küçük aile işletmelerini bitirme noktasına getirdiğini söyleyen Gürer, “Üretici zarar ederken tüketici daha pahalı ürün alıyor. Aracılar ve ithalatçılar kazanıyor, iktidar izliyor” dedi.
“Şap hastalığı kayıpları kamuoyundan gizleniyor”
2025’te yaşanan şap hastalığı nedeniyle çok sayıda hayvan kaybı olduğunu belirten Gürer, “Bakanlık kayıplarla ilgili doğru bilgi vermiyor. Et ve süt üretimi bu nedenle daha da düştü” şeklinde konuştu.
Çözüm önerisi: Mera hayvancılığına dönüş
Krizden çıkışın doğru politikalarla mümkün olduğunu söyleyen Gürer, şu önerileri sıraladı:
- Mera hayvancılığına dönüş
- Ahır giderlerinin azaltılması
- Her bölgede veteriner desteği
- Besicinin doğrudan desteklenmesi
- Kırsal bölgelerde üretimin yeniden canlandırılması
Gürer, “Kapalı alanda yapılan hayvancılık maliyeti artırıyor. Mera hayvancılığı genişletilirse giderler düşer” dedi.
“İthalatta vurgun var, üretici bitiyor”
Hayvan ve et ithalatının 2010’dan bu yana çözüm değil sorun getirdiğini söyleyen Gürer, bu süreçte yaklaşık 10 milyon hayvan ithal edilmesine rağmen büyükbaş hayvan sayısının yerinde saydığını belirtti. Gürer, “İthalatın arkasındaki kirli ilişkiler ortaya saçılıyor. Üretici yerine ithalat lobilerinin önü açılıyor. Yem fiyatları da sürekli ithalata bağlı olarak yükseliyor, yerli üretici ayakta kalamıyor” dedi.
CHP’li Gürer, ithalata dayalı hayvancılık politikasının sürdürülemez olduğunu vurgulayarak hükümeti kalıcı, yapısal ve üreticiyi güçlendiren adımlar atmaya çağırdı.
