Cumhuriyet Ankara'sının ilk Atatürk Anıtı: Atlı Atatürk Anıtı
Etnografya Müzesi’nin önünde yer alan Atlı Atatürk Anıtı, Cumhuriyet Ankara’sının ilk Atatürk anıtı olma özelliğini taşıyor.
Ebedi Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara’ya adım attığı 27 Aralık 1919 tarihi, yalnızca bağımsızlık mücadelesi için değil, Ankara’nın Cumhuriyet'in kalbi haline dönüşmesi açısından da bir dönüm noktası oldu. Yoksul bir kasabadan Cumhuriyet’in modern başkentine dönüşen Ankara, ilk Atatürk Anıtı’na ise Gazi Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişinden yaklaşık sekiz yıl sonra, 4 Kasım 1927’de kavuştu.
Ağustos 1926'da Maarif Vekaleti tarafından, Atatürk’ün at üzerinde, ayakta ve büst olarak tasvir edileceği üç heykeli tasarlayacak heykeltraşı seçmek adına bir yarışma düzenlendi. Aralarında Avrupa'nın önde gelen heykeltraşların projelerinin de yer aldığı yarışmayı İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica kazandı. Canonica’nın tasarladığı Atlı Heykel Anıtı, Roma'da özel bir döküm süreciyle üretildi. Kaideyi süsleyen Kurtuluş Savaşı’nı anlatan kabartmalar ise Venedik’te hazırlandı. Ancak bu kabartmalar anıtın açılışına yetiştirilemeyerek daha sonraki bir tarihte yerleştirildi.
Anıt, Cenova'dan vapurla İstanbul'a ardından da tren yolu ile Ankara'ya getirildi. 29 Ekim 1927’de kaide üzerine yerleştirilirken, resmi açılış 4 Kasım 1927’de Başbakan İsmet Paşa, Meclis Başkanı Kâzım Paşa ve Belediye Başkanı Asaf Bey’in katılımıyla gerçekleşti. Törende, Belediye Başkanı Asaf Bey bir konuşma yaptıktan sonra İsmet Paşa kurdeleyi keserek anıtı halkın ziyaretine açtı.
Atlı Atatürk Anıtı, dört tarafı Kurtuluş Savaşı'nı ve Cumhuriyet'in doğuşunu anlatan kabartmalarla süslenmiş bir kaide üzerinde yükseliyor.