Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyon (TGDF), Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle “Tarım ve Gıda Sektöründe İhracat Kabiliyetimizi Güçlendirmek için Öneriler, Yeni Modeller Çalıştayı” düzenledi. Ankara Bilkent Otel’de düzenlenen çalıştaya, Ticaret Bakan Yardımcısı Ö. Volkan Ağar, TGDF Yönetim Kurulu Başkanı Demir Şarman, TGDF Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dr. İsa Coşkun, TGDF Yönetim Kurulu Üyeleri Aydın Acun, Kürşat Apan, Muharrem Doğan, TGDF Genel Sekreteri Nihal Ayşe Mortepe, Ticaret Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının Genel Müdürleri ve üst düzey bürokratları, TGDF üyesi derneklerin temsilcileri ve şirketlerin yöneticileri katıldı.
“ORTAK AKIL VE GÜÇLERİ BİRLEŞTİRME PLATFORMU”
TGDF Yönetim Kurulu Başkanı Demir Şarman, “Bu çalıştayı ortak akıl ve güçleri birleştirme platformu olarak değerlendirebilir, sektörümüzü daha rekabetçi hale getirmede çözüm odaklı yaklaşımların kapısını aralayacak ve geleceğe ışık tutacak bir zemin olarak kullanabiliriz. Küresel sıkıntılar, sorunlar, yaşanan değişimler bizim dışımızda gelişse de biz fırtınalara, değişimlere zamanın ruhuna uygun biçimde direnerek, çözüm üreterek başarabiliriz. Sorunlarımıza bu ülkenin üreticisi, sanayicisi, çalışanları, düzenleyici kurumları, bürokratları ve siyasetçisi ve tüm paydaşlarıyla el birliğiyle bir bütün halinde hareket ederek çözümler üretebiliriz. Ortak akıl, ortak hedefler için cesur adımlar, birlik, beraberlik bu yolda başarının da anahtarı olacaktır. Ticaret Bakanlığının inisiyatifi ile Tarım ve Orman Bakanlığının üst düzey destek ve katılımıyla düzenlenen bu çalıştayı örnek olacak bir çalışma, çok verimli bir yöntem olarak görüyoruz, tüm kurumlarımıza ve katılımcılara müteşekkiriz. Burada yapacağımız çalışmaların sadece bir başlangıç noktası olduğunu unutmayalım. Önerilerimizi ve yeni modellerimizi hayata geçirmek için belirleyeceğimiz ortak vizyon ve hedeflere ulaşmada kararlı olacağız” diye konuştu.
Tarım, gıda ve içecek sektörünün ihracatına ilişkin rakamlar veren Şarman, “Federasyonumuzun, TÜİK Dış Ticaret Verileri’ni temel alarak hazırladığı Dijital Veri Paneli, 2023 yılında tarım, gıda ve içecek sektörünün 26,49 milyar dolar ihracat yaptığını ve Dış Ticaret Dengesi’nin de 5,36 milyar dolar fazla verdiğini gösterdi. Yine bu yılın ilk üç ayında sektör 7,01 milyar dolar ihracat yaptı ve daha şimdiden 2,21 milyar dolar fazla verdi. Bu rakamlar tarım, gıda ve içecek sektörünün ekonomimize yaptığı büyük katma değeri ve ülkemizin dış ticaret açığının kapanmasındaki önemini ortaya koymaktadır” ifadelerini kullandı.
MİLLİ GELİRE VE İSTİHDAMA KATKI
Ticaret Bakan Yardımcısı Ö. Volkan Ağar da, tarım sektörünün beslenme ihtiyacını karşılamasının yanı sıra milli gelire ve istihdama olan katkısı, gıda güvenliği, diğer ekonomik sektörlere mal ve hizmet sunması gibi özellikleriyle tüm ülkeler için oldukça stratejik bir konumda olduğunu söyleyerek, “Son zamanlardaki dijitalleşmenin de etkisiyle toprağın, suyun, hava şartlarının, zararlı hastalıkların anlık takip edilebildiği, karar alma süreçlerinde artık yapay zekânın rol oynadığı, gıda güvenliğinin ülke ticaret politikalarına yön verdiği bu lokomotif sektörde ülkemiz küresel ticaretin de en önemli aktörlerinden biri konumunda. Dünyanın en verimli toprakları üzerinde üretim yapıyor, yüksek kaliteli ürünler ihraç ediyoruz” dedi.
Küresel tarım ürünleri ihracatının son 20 yılda istikrarlı bir artış eğiliminde olduğunu belirten Ağar, şöyle konuştu: “2003 yılında 567 milyar dolar olan dünya tarım ve gıda ürünleri ihracatı, 2022 yılına girildiğinde 3,5 kat artarak yaklaşık 2 trilyon dolar seviyesine çıktı. Ülkemiz küresel ısınma, salgın ve bölgesel çatışmalar gibi pek çok değişkenin etkilediği bu son derece önemli pazarlardan aldığı payı özellikle son 5 yılda istikrarlı olarak artırdı. 2002 yılında dünya tarım ihracatından aldığımız pay yüzde 0,77 iken yüzde 85 oranında artarak 2022 yılında yaklaşık yüzde 1,5’e yükseldi. Ülkemizin yıllık tarımsal üretimi 58,6 milyar dolar seviyesinde, bu üretimle ülkemiz dünyada 7’inci Avrupa’da birinci sırada yer alıyor. 2002 yılında sadece 3,7 milyar dolar olan tarım ve gıda sanayii ürünleri ihracatı 2023 yılında yaklaşık yüzde 726’lık bir artışla 31 milyar dolar seviyesine ulaştı. Fındık, buğday unu, rafine Ayçiçek yağı, kuru üzüm, kuru kaysı, kuru incir, kabuksuz antep fıstığı, bulgur gibi geleneksel ürünlerimizde dünya birincisi, makarna ihracatında dünya ikincisi, sofralık yumurta ile mercimek ihracatında dünya üçüncüsü, turunçgil ihracatında ise dünya dördüncüsü olarak ülkemiz yaş meyve sebzeden işlenmiş tarım ürünlerine kadar hemen hemen her türlü tarımsal ürünün üretildiği ve dünya pazarlarına satıldığı bölgesinin en güçlü tarım üreticisi ve ihracatçısı konumunda...”
"DESTEK MEKANİZMALARINI KURGULAMAYA DEVAM EDİYORUZ"
Bakanlık olarak gıda güvenliğinin sağlanması, yerli üretimin korunması, iç piyasa fiyatlarının makul seviyelerde tutulması ve spekülatif fiyat artışlarına meydan verilmemesi ekseninden kopmadan ihracatın istikrarlı bir yapıya kavuşması ve pazar çeşitliliğinin de artırılması için yoğun çaba içerisinde olduklarını kaydeden Ağar, şunları söyledi: “Tüm bu çalışmalar başta Tarım ve Orman Bakanlığımız olmak üzere ilgili tüm paydaşlar ile tam bir koordinasyon içinde yapılıyor. Devlet desteklerini ülkemizin girişimci ruhunu ve yenilikçi kapasitesini yansıtacak şekilde inovasyon, Ar-Ge, tasarım ve markalaşma temelleri üzerinde kuruyor, ülkemizin ihracata dayalı büyüme stratejisi çerçevesinde ihracatçı firmalarımızca sürdürülebilir ihracatın sağlanması için birçok alana yönelik destek mekanizmalarını kurgulamaya devam ediyoruz. Daha rekabetçi, daha yüksek katma değer üreten ve Ar-Ge’yi esas alan bir ihracat yapısını kurmayı amaçlıyoruz. Bu yapının tesisinde temel rol ihracatçı firmalarımıza düşüyor. Dolayısıyla ihracatçı firmalarımızın değişen yapılarını ve ihtiyaçlarını anlamak da dış ticaret politikamızı yönlendirme sürecinde en önemli ihtiyacımız.”
İHRACATTA KARŞILAŞILAN SORUNLAR
Çalıştayta açılış konuşmalarının ardından TGDF üyesi derneklerin temsilcileri ve şirketlerin yöneticileri söz alarak ihracatta karşılaştıkları sorunları ve çözüm önerilerini dile getirerek, bazı tarımsal ürünlerin ihracatında rekabet gücünün kaybedilmesinden, bazı ürünlere uygulanan ihracat tedbirleri, hedef pazarlarda yaşanan ithalat izni, regülasyon, gümrüklerde uygulanan yüksek vergiler, maliyetler artarken kurların düşük kalması nedeniyle ihracatta rekabetin zorlaşması, yüksek nakliye maliyetleri ve kota kısıtlamaları gibi sorunlardan bahsettiler. Ticaret Bakan Yardımcısı Ağar ile Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığının Genel Müdürleri de sektörde ihracatta yaşanan sorunları not aldıklarını ve sorunların çözümü için gerekli çalışmaları yaptıklarını ifade ettiler.
