Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası ile ilgili açıklama yapan CHP Sosyal Politikalardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Yüksel Taşkın, görme engellilerin Kovid-19 salgını boyunca giderek derinleşen sorunlarına dikkat çekti. Görme engelli yurttaşlar için toplumsal hayatın her alanında bağımsız hareket edebilmek, kamusal alanları kullanabilmek, istihdamda yer almak, sağlığa, eğitime ve bilgiye erişmesinin bir hak olduğunu vurgulayan Taşkın, 'Türkiye'de resmi verilere göre, 281 bin 439 görme engelli vatandaşımız yaşamaktadır. 19 yıldır iktidarda olan AKP'nin uyguladığı politikalar yüzünden haklarına erişimde ciddi sorunlar yaşayan görme engelli vatandaşlarımız için hayat, Kovid- 19 salgınından sonra daha da zorlaşmıştır. Sağlık ve eğitim hizmetlerinin, kamusal mekanların, kaldırımlar- yollar- alt üst geçitlerin ve toplu taşıma araçlarının gerektiği ölçüde erişilebilir olmaması, görme engelli vatandaşlarımız için salgın sürecinde de bağımsız hareket etme ve ihtiyaçlarını karşılama konularında sorunlar yaşamalarına neden olmaktadır' dedi.
'EN TEMEL SORUNLARDAN BİRİ İSTİHDAM'
Engellilerin en temel sorunlarından birisinin istihdam olduğunun altını çizen Taşkın şöyle konuştu: 'Kısa süre önce milletvekillerimiz kamuda engelli kotasının en az yüzde 5'e çıkarılması için bir kanun teklifi verdiler. Kamuda engelli istihdam kotalarının doldurulması yasa gereğidir. 2018 EKPSS ve kura başvurularının ardından atanamayanlar ve 2020 yılı EKPSS kura için başvuranlar dahil istihdam edilmeyi bekleyen yaklaşık 100 bin engelli olduğu tahmin edilmektedir. Hem kotanın arttırılmasının hem de biriken atamaların yapılmasının takipçisi olmaya devam edeceğiz. 1 Haziran tarihine kadar kamuda görev yapan engelliler uzaktan çalışmış veya idari izinli sayılmıştır. Bu tarihten sonra 'kontrollü sosyal hayat' olarak adlandırılan 'normalleşme adımları' kapsamında engelli personelin idari izinleri kaldırılmıştır. Görme engelli vatandaşlarımızın çalışma hakkını kullanabilmesi ve üretimde yer alması gerekmektedir. Ancak görme engelli vatandaşlarımızın salgın sürecinde çalışma koşulları belirlenirken salgının seyri, işyerlerinin özellikleri ve işin niteliği gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.' Görme engelli yurttaşlarsın toplu taşıma araçlarına binmek, nesneleri dokunarak algılamak ve çevresindeki insanlarla etkileşim halinde bulunmak gibi kendisinden kaynaklı olmayan durumlar nedeniyle fiziksel mesafeyi koruyabilmek için daha fazla dikkat etmeleri gerektiğinin bir gerçeklik olduğuna vurgu yapan Taşkın, konuşmasını şöyle sürdürdü: 'Bu nedenle sokakta, toplu taşıma araçlarında ve kapalı ortamlarda ciddi tedirginlikler yaşamaktadırlar. En temel insan hakkı olan yaşama hakkının görme engelli vatandaşlarımız için güvence altına alınabilmesi için birtakım özel tedbirlerin alınması ve yeni yöntemler geliştirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla görme engelli bir kişinin çalışmak için işyerine giderken toplu taşıma araçlarına ihtiyaç duymayacağı yöntemler geliştirilmesi bir öncelik olmalıdır. Bu önlemler alınamıyorsa esnek veya uzaktan çalışma ve idari izin gibi tedbirlerin tercih edilmesi değerlendirilmelidir. Özel sektörde çalışan görme engellilerin, engel durumu nedeniyle işini kaybetmelerine neden olabilecek eylemlere karşı tedbir alınmalıdır.'
'EĞİTİME ERİŞİMDE SORUN YAŞIYORLAR'
Kovid-19 salgıını sürecinde görme engelli yurttaşların yaşadığı en önemli sorunlardan birinin de eğitime erişim olduğunu belirten Taşkın şu ifadeleri kullandı: 'Görme engelli öğrenciler Kovid-19 öncesinde özel eğitim okullarında ya da diğer öğrencilerle birlikte kaynaştırma sınıflarında eğitim alıyordu. Ancak salgının başlamasından sonra ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde yaklaşık 7 bin görme engelli öğrenci yüz yüze eğitimin durdurulmasıyla birlikte uzaktan eğitime geçti. TRT kanalları, EBA internet sitesi ve mobil uygulaması üzerinden devam eden uzaktan eğitimde görme engelli öğrenciler hem uzaktan eğitimde kullanılan sisteme hem de ders materyallerine erişim anlamında ciddi sorunlar yaşamaktadır.'
'GÖRSEL BETİMLEME OLMADIĞI İÇİN DERSLERİ ANLAYAMIYOR'
Görme engelli öğrencilerin derslerde kullanılan videolarda görsel betimleme olmadığı için dersleri anlayamadığına dikkat çeken Taşkın, şöyle konuştu: 'Özellikle sayısal alandaki içeriklerin büyük bir kısmında görsel olarak açıklamalara yer verilmemektedir. Görme engelli öğrenciler müfredatı takip edememektedir. Televizyonda yayımlanan ders içerikleri özellikle görsel dersler görme engelli öğrencilere göre hazırlanmamıştır. Web sayfası ve mobil uygulamalarını kullanmakta zorlanan görme engelli öğrencilerden üniversite sınavına hazırlananlar ise 'Akademik Destek' platformlarını kullanamamaktadır. Görme engelli öğrenciler takip etmekte zorlandıkları derslerle ilgili destek eğitimini şu anda alamamaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı görme engelli öğrencilere ücretsiz ders kitaplarını (kabartılmış noktalardan oluşan Braille alfabesiyle basılmış şekilde) dağıtıyor. Ancak, öğrenciler bu kitapları hem zamanında alamıyor hem de bunlara eksiksiz ulaşamıyor. Özellikle sayısal alanda veya müzik gibi derslere ait kaynakların Braille baskıları ya yok ya da yetersiz. Uzaktan eğitim görme engelli öğrencilerin algılayacağı şekilde yeniden düzenlenmeli ve desteklenmelidir.'