84 yıl önce bugün genç Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde “iş içinde eğitim” modeli olarak Köy Enstitüleri kurulmuştu. Bugün faal olmasa da ve kapatılmasına yönelik tartışmalar hala devam etse de, Köy Enstitüleri modeli, Türkiye’de bir eğitim efsanesi olarak adından söz ettirmeye devam ediyor. 1940 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç önderliğinde yaşama geçirilen Köy Enstitüleri, 1954’te kapatılmasına kadar birçok önemli yazarı, ressamı Türkiye’ye kazandırmıştı. Köy Enstitüleri’nin kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Eğitim-Sen’den yapılan açıklamada da “Köy Enstitüleri’nin zengin pratiği, aradan geçen 84 yıla rağmen hatırlanmayı hak ediyor” denildi. Sendikadan yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Köy Enstitüleri kırsal yörede toplumsal, ekonomik ve kültürel kalkınmayı sağlamak; bu alanda ilgili gerekli insan gücünü yetiştirmek için kurulan temel eğitim kurumları olmuştur. Köy Enstitüleri deneyiminin ülkenin öğretmen yetiştirme sistemine yaptığı somut katkılar, aradan geçen yıllara rağmen günümüzde de hatırlanmakta ve savunulmaktadır.”
‘EĞİTİM, KÖY ENSTİTÜLERİNİN GERİSİNDE KALDI’
Türkiye’de uzun yıllardır uygulanan eğitim müfredatları ve ders programlarının Köy Enstitüleri zamanının çok gerisinde kaldığının belirtildiği açıklamada, “Köy Enstitüsü’nü bitiren bir öğretmenler sadece bir ilkokul öğretmeni olmamış, aynı zamanda ziraatçilik, sağlıkçılık, duvarcılık, demircilik, terzilik, balıkçılık, arıcılık, bağcılık ve marangozluk konularında uygulamalı olarak öğrendiklerini öğrencilerine aktarma olanağı bulmuşlardır” denildi.
Köy Enstitüleri sayesinde 1940 ve 1946 yılları arasında 15 bin dönüm tarlanın tarıma elverişli hale getirildiği ve üretime başlandığı da belirtilerek, söz konusu eğitim modelinin günümüzde neden hala önemini koruduğuna ilişkin şunlar belirtildi:
“Köy Enstitüleri’nin zengin ders içeriği, benimsediği öğretmen yetiştirme ve eğitim modelinin ne kadar önemli ve değerli olduğu günümüzde daha iyi anlaşılmaktadır. Türkiye’de laik ve bilimsel eğitime yönelik tehditler her geçen gün arttığı koşullarda Köy Enstitülerini hatırlamak ve hatırlatmak önemlidir. Eğitim Sen olarak 84. yılını kutladığımız Köy Enstitüleri’nin ilerici, demokrat ve aydınlanmacı geleneğine sahip çıkıyor, Köy Enstitüleri’nde olduğu gibi, aklın, bilimin eğitim sistemimizde egemen olması için mücadelemizi sürdüreceğimizin bilinmesini istiyoruz.”
