Türkiye’nin son dönemde uzay çalışmalarına hız vererek, Türk vatandaşı Alper Gezeravcı’yı Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) çeşitli çalışmalar yürütmek üzere göndermesinin ardından hukukçulardan da Türkiye’nin uzay yarışında öncü olması için iç mevzuatını oluşturması gerektiği çağrısı yapıldı. Hava ve Uzay Hukuku Uzmanı Doç. Dr. İlyas Gölcüklü, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti’nin uzay çalışmaları konusunda şimdiye dek attığı adımlarla yetinmemesi gerektiğini kaydederek, mutlaka uzay hukukuna dair iç mevzuat temelini de güçlendirmesi gerektiğini belirtti. Bu çerçevede Ulusal ve Ticari Uzay Programları Kanununu ya da Ticari Uzaya Fırlatma Kanunu gibi kapsamlı bir Uzay Kanunu yapılmasını öneren Gölcüklü, mutlaka özel sektörün de uzay yarışına teşvik edilmesi gerekliliğini vurguladı.

HUKUKİ ZEMİN NEDEN ÖNEMLİ?

Gölcüklü, ABD’nin uzay konusunda hukuki altyapısını yıllar önce oturttuğunu belirterek, “Bu nedenle özel bir şirket olan SpaceX, sadece kendi ülkesinde değil Türkiye dahil yabancı ülkelerdeki uzay çalışmalarına da yön verir durumda” dedi. Bu yolculukta geri kalmamak için sadece bu tür bilimsel çalışmalar için değil, uzay turizmi kapsamında da ISS ziyaretlerinin mümkün kılındığını anlattı.

Gölcüklü, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ticari şirketlerin uzay çalışmalarına dahil olabileceğini düşünmeden yapılmış Birleşmiş Milletler antlaşmaları ve düzenlemeleri var. Bunlar artık yeterli olmuyor. Bu nedenle Türkiye’nin de bu adımlarla yetinmeyerek özellikle ABD’de yapıldığı üzere Ulusal ve Ticari Uzay Programları Kanunu ya da Ticari Uzaya Fırlatma Kanunu gibi kapsamlı bir Uzay Kanunu yapması ve bu düzenleme kapsamında mutlaka özel sektörün de uzay yarışına teşvik etmesi gerekiyor. Söz konusu şirketlerin teknoloji ve uzay araçları üretecek, know-how ve bilimsel birikimleriyle Türkiye’nin uzay hedeflerine katkıda bulunacak şekilde uzay yarışına dahil edilmesi önemlidir.”