Milyonlaca cocuğun yüz yıllardır hayal dünyasına eşlik eden masallar yeniden kaleme alınıyor.
İZEV Vakfı'nın farkındalık oluşturma için başlattığı başlattığı masal serisinde ötekileştirilen, dışlanan ve ayrıştırılan insanlara yol gösteriliyor. Travmatik ögelerden arındırılarak kapsayıcı bir bakışla yeniden yorumlanan masallar ayrıştıran kalıpları kırma mesajı veriyor.
Serinin ilk kitabı Kırmızı Başlıklı Kız'da hayvan hakları aktivisti down sendromlu kız çocuğunun hayvanlar üzerinde yapılan deneylere karşı mücadelesi anlatılıyor. Masalın yeni versiyonunda Kırmızı Başlıklı Kız ve ormanda karşılaştığı kurt arkadaş oluyor ve bu masalın sonu kötü bitmiyor. Projenin ilk aşamasında 10 kitap hazırlandı ve resimlendi. Türkiye’de yayımlanacak kitaplar, ABD ve Avrupa’da da okuyucularla buluşacak.
Engelliler Haftası’nda projenin ve kitabın tanıtımı amacıyla Sarıyer Down Town Cafe’de bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda projeyi anlatan İZEV Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Merve Kılıç, şu ifadeleri kullandı:
“Masallar nesiller boyu çocukların hayatı tanımaları, anlamlandırmaları ve ilk yaşam deneyimlerini edinmeleri için temel olan eserler. Dünya klasiği haline gelen birçok evrensel masal yazılıp söylendiği dönemlerden günümüze milyonlarca kişiye arkadaşlık etti. Pinokyo, Kırmızı Başlıklı Kız, Don Kişot, Üç Silahşörler gibi çocuk klasikleri yüzlerce yıldır tüm kuşakların ilk kahramanları, ilk arkadaşları ve ilk kitapları arasında yer alır. Biz masalların dünyasından ve gücünden yararlanmak, her türlü ayrımcılığa karşı durarak toplumu bir arada tutan dinamikleri sağlamlaştırmak istedik.
İnovasyonun iletişimdeki hıza yetişmekte zorlandığı, değişimin artık on yıllar değil aylarla ifade edildiği ve toplumsal ihtiyaçların da hızla arttığı bir dönemde, kalıpları kırmak için bir adım daha atıyoruz. İstanbul Zihinsel Engelliler için Eğitim ve Dayanışma Vakfı (İZEV) olarak ‘Hayat ve Biz’ başlıklı projemizin üçüncü aşamasına geçiyoruz. ‘Edebiyat ve Biz’ projemiz kapsamında dünya çocuk klasiklerini günümüz ihtiyaçlarına göre insan hayatı ve haklarına saygılı, çevre, doğa ve eşitsizlikler konusunda duyarlı bir perspektiften güncellemek ve kapsayıcı bir dille yeniden yeni nesillere ulaştırmak için yola çıktık.”
BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri odağında hazırlanan 10 kitaplık seride, kültür mirası haline gelen evrensel masalların aslına sadık kalarak, modern çağın gerçeklerine göre yeniden yazıldığını belirten Kılıç, şöyle devam etti:
“Yeniden yorumlanan masallarda özel gereksinimli karakterlerin olay örgüsüne dahil olması, kahramanlaştırılması önemliydi. Hikayelerin hem bugünün dünyasını yansıtması hem de geleceği şekillendirecek mesajlar vermesi amaçlandı. Zihinsel ve bedensel farklı bireylerin de birer kahraman olabileceğini, idolleştirilebileceğini, çocuklara model olabileceğini dünyanın en çok bilinen masal kitapları ve masal karakterleriyle göstermek istedik. Masalları bugünün ve yarının dünyasına uyarlayarak cinsiyetçi, ırkçı, ayrımcı, seçkinci yanlarından arındırıp ‘engelli’ diye tanımlanan karakterlerin sıra dışı yanlarıyla iyiye, olumluya odaklı kapsayıcı hikayeler oluşturduk. İlk aşamada 3-13 yaş arası tüm çocukları, ebeveynleri ve öğretmenleri hedefliyoruz. İkinci aşamada özel gereksinimli çocuklar, ebeveynleri ve yetişkinler var.”
Kitabın konusu
Babasının çalıştığı laboratuvardaki uygulamalara karşı çıkarak küçük bir kasabaya taşınmasından sonra Kırmızı Başlıklı Kız ormandaki büyükanne ile tanışır. Büyükanneye yemek götürdüğü bir gün kurt ile karşılaşır. Kurt laboratuvardaki deneylerden kaçtığını anlatınca Kırmızı Başlıklı Kız kurda ve diğer hayvanlara yardım etmeye karar verir. İkili hayvanların özgürlüğü ve hayvan hakları için birlikte çalışmaya başlar.
Yeni nesil masallarla ne hedefleniyor
Çocukların kapsayıcı ve bütünleştirici bakış açısı kazanmalarının sağlanması, zihinsel ve bedensel farklılığı bulunan bireylere yönelik ayrımcılığın ortadan kaldırılması
Çocukların erken yaşta zihinsel ve bedensel farklılığı bulunan karakterlerle kitaplar aracılığıyla tanışması ve farkındalık kazanmasının sağlanması
Zihinsel ve bedensel farklılığı bulunan çocuklar ve yetişkinlere kendileri gibi sıra dışı özelliklere sahip karakterler ve kahramanlarla motivasyon kazandırılması
Çocukların erken yaşlarda eşitsizlikler, doğa, çevre ve ayrımcılık konularında aktif rol alarak bulunduğu yer ve dünyayı iyileştirme konusunda bilinçlendirilmesi
Hangi kitaplar var
Alfa Kitap tarafından yayımlanacak 10 kitap, 24 ressam tarafından resimlendi. Kitapların Türkiye’den sonra ilk aşamada ABD’de ve Avrupa ülkelerinden İtalya ve Almanya’da yayımlanması planlanıyor. Proje kapsamında yayımlanacak kitaplar şunlar;
Kırmızı Başlıklı Kız
Rapunzel
Keloğlan
Pinokyo
Alaaddin’in Sihirli Lambası
Don Kişot
3 Silahşörler
Robin Hood
Pamuk Prenses
Ada’nın Günlüğü (Özgün eser)
İlk adımlar The Wall ile atıldı
İZEV, 2018’de dünyanın en ünlü müzik gruplarından Pink Floyd’un kurucusu Roger Waters’u farkındalık çalışmalarının başlangıcı olan ‘Hayat ve Biz’ projesine dahil ederek önemli bir adım attı. ‘Another Brick in the Wall’u farkındalık projesinde kullanılmak üzere İZEV’e hediye eden Roger Waters, projenin ilk destekçisi ve hamisi oldu. Kült rock şarkısının farkındalık odaklı versiyonu ‘Yaşam Hakkı – Duvar’a 35 özel gereksinimli gencin katılımıyla video klip çekildi. Türkiye’den ünlü sanatçıların da gönüllü destek verdiği bu klip 2019’da gündem oldu.
https://www.youtube.com/watch?v=3dnzLM_N-2Q
İZEV’in ulusal ve uluslararası 22 ödül almaya hak kazanan ‘Hayat ve Biz’ projesi ‘Sanat ve Biz’ ile ‘Hayvanlar ve Biz’ adımlarıyla devam etti. ‘Sanat ve Biz’de dünyaca ünlü tablolar özel gereksinimli bireylerin modelliğinde yeniden yorumlandı. Eserler farkındalık amacıyla sergilendi.
‘Hayvanlar ve Biz’de ise en saf duygularla hareket eden özel gereksinimli bireylerin aynı duygularla eşleşen hayvanlarla fotoğraflarından oluşan sergiler düzenlendi.
Projenin üçüncü ayağı olan ‘Edebiyat ve Biz’de, dünyada ilk defa aralarında Kırmızı Başlıklı Kız, Pinokyo ve Rapunzel’in de olduğu 10 masal aracılığıyla kapsayıcılık konusunda yeni nesil farkındalık sağlanması amaçlanıyor.
