Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye’nin 2053 yılı için belirlediği net sıfır emisyon hedefi, tüm sektörlerde köklü bir dönüşümü zorunlu kıldığına dikkat çekti. Bakanlık, bu hedefe ulaşmada en kritik rolü üstlenen alanlardan olan imalat sanayideki işletmelerin çevresel etkilerini azaltmaları, kaynak verimliliğini artırmaları ve düşük karbonlu üretim modellerine geçiş yapmalarının, ulusal hedefin başarısında hayati öneme sahip olduğuna vurgu yaptı.
Bu kapsamda yürütülen Yeşil Dönüşüm Programının, döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan yatırımların desteklendiğine işaret eden Bakanlık, “Program kapsamında imalat sanayii tesislerinin yeşil dönüşümüne yönelik yapılacak iyileştirmelere, 9903 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde avantajlı teşvikler sağlanmaktadır” değerlendirmesi yaptı.
SAĞLANAN TEŞVİKLER
Yeşil Dönüşüm Programı kapsamında sağlanan teşviklerle desteklenecek projelerde; Yol Haritası Raporunun uygun bulunması, program amaçlarına hizmet etme, ölçülebilir proje hedefleri içerme, yeşil dönüşüm uygulamalarına yer verme ve çağrıda yer alan şartları karşılama koşulu aranacak.
Çağrı kapsamında yalnızca imalat sanayinde faaliyet gösteren üretim tesisi ve yardımcı birimlerle sınırlı kalmak kaydıyla proje hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik olarak yapılacak arazi-arsa alımı, bina-inşaat harcaması ile alınacak makine, teçhizat, teknoloji, yazılım ve donanım ile ölçüm, doğrulama, belgelendirme, etüt, test ve danışmanlık hizmetlerini içeren projeler başvuru yapabilecek.
Program kapsamında destek kararı alınan projeler için 9903 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda tanımlanan destekler sağlanacak.
Program kapsamında mevcut tesise yapılacak ilave yeni yatırımlar dışında kalan komple yeni yatırımlar ile yeşil dönüşüm sürecinde kullanılacak teknoloji ve ürünlerin geliştirilmesi veya üretilmesine yönelik Ar-Ge veya yatırım faaliyetleri için destek sağlanmayacak.
Proje bütünlüğünün sağlanması amacıyla yapılacak olan güneş veya rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları proje kapsamına dahil edilebilecek. Ancak program kapsamında düzenlenecek Yatırım Teşvik Belgesinde bu yatırımlara yer verilmeyecek. Öngörülen yatırım büyüklüğü açısından bu yatırımlar dikkate alınmayacak.
SABİT YATIRIM TUTARI 12 MİLYON TL’DEN AZ OLAMAYACAK
Program kapsamında Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmesine esas öngörülen sabit yatırım büyüklüğü (şayet varsa Kararın 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında yapılacak olan yatırımlar çıkarıldıktan sonra kalan yatırım büyüklüğü), 12 milyon TL’den az olamayacak. Stratejik hamle programının yatırım tutarı ise asgari 50 milyon TL’den az olamayacak.
KDV İSTİSNASI
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurtiçinden ve yurt dışından temin edilecek, yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanacak.
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurtdışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için Yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince uygulanması gereken gümrük vergisi oranının yüzde 0 olarak uygulanacak.
VERGİ İNDİRİMİ
Gelir veya kurumlar vergisi yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanacak. Bu kapsamda öncelikli yatırımlara ilişkin teşvik sisteminde yatırım katı oranı yüzde 30, vergi indirim oranı yüzde 60 olabilecek. Stratejik hamle programında ise yatırıma katı oranı yüzde 40, vergi indirim oranı yüzde 60 uygulanabilecek.
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSE DESTEĞİ
Öncelikli yatırımlar teşvik sistemi kapsamında 2 ve 6’ıncı yatırım bölgelerinde 1-2-4-8-12 yıl şeklinde sigorta primi işveren hisse desteği sağlanacak. Stratejik hamle programı kapsamındaki yatırımlarda 8 yıl olan işveren hisse desteği 12 yıl olarak uygulanacak.
SİGORTA PRİMİ İŞÇİ HİSSESİ DESTEĞİ
Yeşil dönüşüm programı kapsamında sigorta primi işçi hissesi desteği yalnızca 6’ınca yatırım bölgesinde ve 10 yıl uygulanacak.
FAİZ YA DA KAR PAYI DESTEĞİ
Sabit yatırım tutarının yüzde 70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belirli bir kısmının karşılanması sağlanabilecek. Buna göre Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sisteminde Destek Oranı yüzde 25 (Azami 12,5 Puan), Azami Destek Tutarı ise 24 milyon TL olabilecek. Stratejik Hamle Programı kapsamındaki destek oranı yüzde 30 (Azami 15 Puan), Azami Destek Tutarı 180 milyon TL, Azami Destek Oranı Yatırımın yüzde 15’i, Azami Destek Oranı Yatırımın yüzde 10’u olabilecek.
MAKİNE VE TEÇHİZAT DESTEĞİ
Yeşil dönüşüm programı kapsamındaki yatırımlarda makine ve teçhizat desteği stratejik hamle programı kapsamında yüzde 25 oranında, azami 180 milyon TL ve yatırımın yüzde 15 tutarında olabilecek.
PROJEYE İLİŞKİN HUSUSLAR
Yatırımcı, proje başvurusunda ‘Yol Haritası Raporu’nun hazırlanması, uygulanması ve izlenmesi süreçlerinde rol almak üzere en az üç kişiden oluşan ‘Yeşil Dönüşüm Ekibi’ oluşturacak. Yatırımcı, yeşil dönüşüm ekibinin süreçlerini koordine edecek ve tesis bünyesinde yeşil dönüşüm kültürünün yerleşmesini sağlayacak bir ‘Yeşil Dönüşüm Lideri’ belirleyecek
Yatırımcı, başvuruda bulunduğu proje için miktarsal veya oransal olarak somut ve ölçülebilir iyileştirmeler içeren bir veya birden çok proje hedefi belirleyecek. Proje hedefi, performans göstergelerinin en az birinde iyileştirme sağlamaya dönük olacak.
Proje hedefi, enerji tüketimi, sera gazı emisyon miktarı, hava kirletici emisyon miktarı, karbon ayak izi, su ayak izi, hammadde tüketimi, atık miktarı, su tüketimi, atık su miktarı, atık su kirlilik yükü, tesis atıklarından geri dönüştürülmüş girdi miktarı konularında performans göstergelerini dikkate alınarak birim üretim başına belirleyecek.
Projenin başarılı sayılması için yatırımcı tarafından seçilen söz konusu bu hedeflerin her birinde en az yüzde 75 oranında gerçekleşme sağlanması şartı aranacak.