Brüksel’de düzenlenen AB içişleri bakanları toplantısında benimsenen önlemler, AB’nin icra organı Avrupa Komisyonu’nun Mart ayında sunduğu tavsiyelere dayanıyor ve yürürlüğe girebilmesi için Avrupa Parlamentosu’nun (AP) da onayı gerekiyor.
Önlemler paketinin merkezinde, iltica başvurusu reddedilmiş kişiler bulunuyor. Bu kişilerin geri gönderilme süreçlerine aktif katılımı zorunlu hale getiriliyor, talep üzerine kimlik belgelerini ibraz etmeyenlere ağırlaştırılmış cezalar getiriliyor. Bu kişilerin yetkili makamlarca her an ulaşılabilir olması isteniyor. Yetkili makamlarla iş birliğine yanaşmayanlara karşı, ödeneklerin kısılması ya da ülkeye giriş yasağının uzatılması gibi önlemler geliyor. Bazı durumlarda hapis cezaları getirilmesi de gündemde.
SINIR DIŞINDA GERİ GÖNDERME MERKEZLERİ KURULACAK
Önlemler paketinin en önemli maddelerinden biri, oluşturulması planlanan geri gönderme merkezleri. AB sınırları dışında oluşturulacak geri gönderme merkezlerine, AB ülkelerinde iltica başvurusu reddedilmiş kişiler gönderilecek.
AB topraklarından ayrılmayı reddedenlere yönelik cezalar ağırlaştırılacak. İltica başvurusu reddedilenler, kendi ülkeleri yerine Avrupa’nın “güvenli” olarak sınıflandırdığı ülkelere gönderilebilecek.
Güvenlik riski olarak değerlendirilen kişilere yönelik daha sert kurallar geçerli olacak. Tutukluluğa gerekçe olabilecek eylemlerin kapsamı genişletilecek, tutukluluk süreleri uzatılacak.
Önlemler paketinin en tartışmalı maddelerinden, geri gönderme kararlarının tüm üye ülkelerde geçerli olması konusunda da uzlaşmaya varıldı. Böylece, bir AB ülkesinde verilen geri gönderme kararı, diğer üye ülkelerce de otomatikman tanınacak ve bir ülkede hakkında geri gönderme kararı çıkarılan kişi, başka bir AB üyesi ülkeye seyahat edemeyecek.
“DAYANIŞMA” SİSTEMİNDE UZLAŞMAYA VARILDI
AB ülkeleri ayrıca iltica başvurusunda bulunmuş 30 bin kişinin üye ülkelere dağıtımını hedefleyen “dayanışma” sistemi üzerinde de anlaşmaya vardı. Sistem, başvuruların yoğunlaştığı Yunanistan ve İtalya gibi üye ülkelerin yükünü hafifletmeyi hedefliyor. Buna göre diğer üye ülkeler ya bu ülkelerdeki ilticacıların bir kısmını kabul edecek ya da bu ülkeye ilticacı başına 20 bin euro ödeyecek. AB’nin üzerinde uzlaştığı yeni önlemler, göç alanında çalışan kuruluşlar ve aktivistlerin ise tepkisine neden oldu.