Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR'ın, fiyatlarını Ankara'daki pazar ve marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 76 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı 'halkın enflasyonu' araştırmasının Kasım 2021 sonuçları açıklandı. Sonuçları değerlendiren Birleşik Kamu İş Konfederasoyonu Başkanı Mehmet Balık, 'Temel gıda fiyatlarında bu yıl ocak ayında yüzde 3,6, şubatta da yüzde 2,8, martta yüzde 2,5, nisanda da yüzde 2,3, mayısta yüzde 1,8 ve haziranda yüzde 1,1, temmuzda yüzde 4,2, ağustosta yüzde 3,5, eylülde ise yüzde 2,1, ekimde yüzde 7 oranında artış yaşanmıştı. Türk lirasının yüzde 15'ten fazla değer kaybettiği kasım ayında gıda fiyatlarındaki enflasyon fırtınası da yüzde 8 oranıyla devam etti. Dar ve sabit gelirlilerin satın alma gücü zamlar karşısında aydan aya mum gibi eriyor.' dedi.
Kasım ayında fiyat artışlarına dikkat çeken Balık, şunları söyledi: 'Kasımda gıda fiyatlarındaki artışta ekmek, et-balık, süt ve süt ürünleri, yağ, bakliyat ve sebze gibi ürünlerdeki fiyat artışları belirleyici oldu. Ekmek, un, bulgur fiyatları, ekmek, makarna ve şehriyeye yapılan zamlar yüzünden kasımda bir önceki aya göre yüzde 9,4 oranında artış kaydetti. Et ve balık grubu fiyatlarında dana eti ve tavuk fiyatlarındaki artış yüzünden yüzde 12,6 artış yaşanan kasımda süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatları ise yüzde 8,7 oranında arttı. Yağ fiyatları yüzde 8,1 oranında arttı. Meyve fiyatlarının yüzde 0,3 oranında azaldığı kasımda sebze fiyatlarında, domates, kabak, patlıcan ve özellikle domates, biber, kabak, patlıcan gibi ağırlığı yüksek ürünlerin fiyatlarındaki artışa bağlı olarak bir önceki aya göre yüzde 3,7 oranında yükseliş yaşandı. Bakliyat fiyatlarının yüzde 9 oranında arttığı kasımda, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise özellikle şeker, çay, bal gibi ürünlerin fiyatlarına yapılan zamların etkisiyle yüzde 7,3 oranında artış oldu.' Balık, artan zamlarla vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 76 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için kasımda ekim ayına göre yüzde 8 oranında daha fazla para ödediğine dikkat çekti.
Gıda fiyatlarında ocak-kasım döneminde ise yüzde 46,2 oranında artış yaşandığını bildiren Balık, sözlerini şöyle sürdürdü: 'Yılın ilk 11 aylık döneminde ekmek, un bulgur, makarna fiyatları yüzde 38,5, et ve balık fiyatları yüzde 39,2, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatlarında yüzde 37,9, yağ fiyatlarında ise yüzde 33,7 oranında yükseliş kaydedildi. Bakliyat fiyatlarında yüzde 27,5 oranında diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise yüzde 30,5 oranında artış oldu. Gıda fiyatlarında yıllık olarak ise (Kasım 2020'ye göre) yüzde 51 oranında artış gözlendi. Bu yıl kasımda geçen yılın ekim ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 45,7, etbalık fiyatlarında 37,6, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 41,5 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 39,6 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 89,2, sebze fiyatları ise yüzde 79,4 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 25,9, diğer gıda fiyatları ise yüzde 34,3 oranında zamlandı.' Yıllık ortalama artışın ise yüzde 35.5 oranında arttığını belirten Balık şu bilgileri verdi: 'Sepete dahil edilen ürünlerin son 12 aylık ortalama fiyatlarının bir önceki 12 aylık dönemdeki ortalama fiyatlarıyla karşılaştırılarak hesaplanan yıllık ortalamalara göre de gıda fiyatlarında yüzde 35,5 oranında artış yaşandı. Yıllık ortalamalara göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 28,5, et ve balık fiyatları yüzde 19,1, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 31,8, yağ fiyatları yüzde 44,2, meyve fiyatları yüzde 54,6, sebze fiyatları yüzde 71, bakliyat fiyatları yüzde 26,1, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 16 oranında artış kaydetti.'
AKP'YE ÇAĞRI
Balık, AKP iktidarını eleştirerek, 'AKP iktidarı ekonomik krizin yükünü tamamen emekçilerin sırtına yıkan, gelir adaletsizliğini derinleştiren ve yoksullaşmayı artıran politikalar yürütmektedir. Sermayenin ya da patronların vergi yükü resmi ya da gayriresmi yollardan azaltıldıkça bütçe gelirleri azalmış iktidar bu seferde bütçe gelirleri sorunun aşmak için dolaylı vergileri artırarak yükün büyük bölümü ücretli emekçilerini sırtına yüklemiştir' diye konuştu. Döviz artışıyla Türk lirasının pula döndüğünü söyleyen Balık, şunları söyledi: 'Döviz kurundaki ani artışlar nedeniyle Türk lirası pula dönmüştür. Vatandaşın geliri hızla erirken temel tüketim ürünlerine peş peşe gelen zamlar nedeniyle, halkın satın alma gücü daha önce hiç olmadığı kadar azaldı. Bu durum Türkiye'de yüksek enflasyonun kronik hale geldiğini göstermektedir. Ülkede yalıda oturmak, fabrikatör olmak, şirket sahibi ve toprak sahibi olmak zenginlik göstergesidir. Şimdi ise AKP sayesinde ekmek, un, et, makarna, yağ, bulgur, pirinç, salça almak market poşeti, diş macunu, su şişesi, tuvalet kağıdı almak zenginlik göstergesi sayılmaktadır. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun ArGe birimi KAMU-AR'ın kasım ayı halkın enflasyonu emekçilerin satın alma düzeyinin düştüğünü göstermektedir. Halkın geliri enflasyondaki artışa paralel olarak artmadığından sürekli yükselen fiyatlar karşısında satın alma güçleri korunamıyor ve halk her geçen gün fakirleşmektedir.' Balık, 'Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu olarak, iktidarın yandaşları, büyük patronları ve zenginlerin servetini büyütmeye devam ettiğine dikkat çekiyoruz milyonlarca emekçiye hayat pahalığını dayatmaktan vazgeçmeye çağırıyoruz' dedi.
