DİSK, yıllardır toplanan İşsizlik Sigorta Fonu'nun devreye alınması ve işçilere işsizlik ödeneği verilmesini talep etti. DİSK İşsizlik Sigorta Fonu'nun önemini ve kullanım alanlarını içeren bir rapor hazırladı. DİSK'in hazırladığı rapora göre fonun bir kısmı kullanılarak 3 ay boyunca 15 milyon işçiye asgari ücret düzeyinde bir destek sağlanabilir. 'KOVID-19 salgınının en büyük toplumsal tahribatı işsizlik ve gelir kaybı olacak. KOVID-19'un yaratacağı büyük toplumsal tahribata karşı diğer kamusal tedbirlerle birlikte İşsizlik Sigortası Fonu önemli bir işlev görebilir' denilen raporda DİSK, fonda bulunan 131 milyar TL'yi aşkın kaynakların bir bölümünün kullanımıyla 3 ay boyunca 15 milyon işçiye asgari ücret düzeyinde bir destek sağlanabileceğine dikkat çekti.
'İŞSİZLER İÇİN DEĞİL İŞVERENLER İÇİN KULLANILIYOR'
Fon giderleri için işsizlik ödeneğine ayrılan pay yüzde 28'de kalırken, işverenlere yapılan teşvik ödemeleri fon giderlerinin yüzde 44'üne yaklaştığını belirtilen raporda 'İşsizlik Sigortası Fonu kaynakları işsizler için değil işverenler için kullanılıyor' ifadelerine yer verildi. DİSK'in hazırladığı raporda yer alan tabloya göre fonun güncel büyüklüğü 131 milyar TL'nin üzerinde. Aynı zamanda 2018 ve 2019 yıllarında İşsizlik Sigortası Fonu'ndan işverenlere 27 milyar TL kaynak aktarıldı. 'KOVID-19 ile mücadele boyunca 6 ay süreyle 9 milyon 430 bin işçinin fon kaynaklarından asgari ücret düzeyinde destek alması mümkündür' diyen DİSK, KOVID-19 ile mücadele döneminde işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarında ön koşul aranmadan işsiz kalan her işçiye işsizlik ödeneği ödenmesi gerektiğinin altını çizdi.
'25 MİLYON KİŞİ İŞSİZ KALABİLİR'
Raporda, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün raporuna da değinildi. İLO, yayınladığı raporda koronavirüs salgını nedeniyle 25 milyon işçinin işsiz kalabileceğini kaydetmişti. DİSK-AR Türkiye'nin de büyük bir işsizlik dalgası ile yüz yüze olduğunu belirterek, 'Kapanan ve üretime ara veren işletmeler nedeniyle işçiler işsiz kalıyor ve her geçen gün bu sayı artıyor' dedi. DİSK-AR, işçilerin ücretsiz izne zorlanması ve işten çıkarılmasının büyük bir gelir kaybı olacağını da ifade etti. DİSK raporun sonunda şu talepleri sıraladı:
• Gerek işsizlik ödeneği gerekse kısa çalışma ödeneğinden yararlanma için öngörülen ağır koşullar kaldırılmalı.
• İşsiz kalan ve işi duran bütün işçilere işsizlik sigortası ödeneğinden asgari ücret düzeyinde ödeme yapılmalıdır.
• İşsizlik Sigortası Fonunun etkin kullanımı için işten çıkarma yasağı uygulanmalı ve zorunlu mal ve hizmet üretimi yapan işler dışındaki işçilere ücretli izin verilmelidir. Ücretli izinler işverenler,
• İşsizlik Sigortası Fonu ve kamu bütçesinden ortaklaşa finanse edilmelidir.
• İşsizlik Sigortası Fonu kaynakları en az üç ay süreyle 10 ile 15 milyon işçinin gelir kaybını gidermeye yetecek kaynağa sahiptir.
• Fon'un kaynakları nakit ve likit hale getirilmelidir.
'15 MİLYON İŞÇİYE 3 AY YETER'
Rapora göre koronavirüs salgını ile mücadele boyunca işçi sayısına göre yapılabilecek harcama miktarı şöyle sıralandı:
• 1 milyon işçiye 3 ay süreyle sağlanacak asgari ücret düzeyinde ödenek için 7 milyar TL
• 5 milyon işçiye 3 ay süreyle sağlanacak asgari ücret düzeyinde ödenek için 34,9 milyar TL
• 10 milyon işçiye 3 ay süreyle sağlanacak asgari ücret düzeyinde ödenek için 69,8 milyar TL
• 15 milyon işçiye 3 ay süreyle sağlanacak asgari ücret düzeyinde ödenek için 104,7 milyar TL
