İşgücüne katılım oranı düşmesine rağmen, işsizlik artmaya ve istihdam daralmaya devam ediyor. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde dar tanımlı işsiz sayısı 2019 yılı Kasım döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 327 bin kişi artarak 4 milyon 308 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı 1 puanlık artış ile yüzde 13,3 seviyesinde gerçekleşti. DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı Kasım 2019'da 7 milyona ulaştı. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 20 olarak hesaplandı. Kasım 2018'e göre geniş tanımlı işsiz sayısı 339 bin kişi arttı. Tarım dışı işsizlik oranı 1,1 puanlık artış ile yüzde 15,4 oldu. TÜİK verilerine göre, işgücüne katılım oranları tuhaf bir biçimde düşüyor. Geçtiğimiz ay TÜİK tarafından açıklanan Ekim ayı istatistiklerine göre, 15 yaş üstü çalışma çağına giren nüfus 915 bin kişi artarken çalışmak isteyenlerin sayısındaki artış yalnızca ama yalnızca 82 binde kaldı. Ekim ayları itibarıyla önceki dört yılda bir yıl önceye göre oluşan farklara bakıldığında 15 yaş üstü nüfus artışının yüzde 97'si işgücüne katıldı. Geçtiğimiz ay bu yüzde 97'lik oran yüzde 9'a indi. Bu da TÜİK'in enflasyon verilerindekine benzer bir kağıt oyunun yürürlüğe koyduğunu ve işsizlik oranlarını olduğundan daha düşük çıkarmaya odaklandığını gündeme getirdi.
'İSTİHDAM DARALDI'
TÜİK'in tuhaf ve tutarsız hesaplama yöntemlerine rağmen bu ay da işsizlik arttı, istihdam daraldı. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,9 puan artışla, yüzde 24,5, istihdam oranı ise 0,7 puan azalarak yüzde 32,6 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Kasım döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 145 bin kişi azalarak 28 milyon 169 bin kişi, istihdam oranı ise 0,9 puanlık azalış ile yüzde 45,6 oldu. Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 147 bin, inşaat sektöründe 253 bin kişi azalırken, sanayi sektöründe 102 bin, hizmet sektöründe ise 152 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 17,3'ü tarım, yüzde 20,4'ü sanayi, yüzde 5,6'sı inşaat, yüzde 56,6'sı ise hizmet sektöründe yer aldı.
'İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI AZALDI'
İşgücü 2019 yılı Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 182 bin kişi artarak 32 milyon 477 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,5 puanlık azalış ile yüzde 52,5 olarak gerçekleşti. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın derlediği verilere göre, 2019 yılı 4'üncü döneminde toplam kamu istihdamı 2018 yılının aynı dönemine göre yüzde 6,7 oranında artarak 4 milyon 644 bin kişi oldu.
'GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK ARTIYOR'
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,9 puan artışla, yüzde 24,5, istihdam oranı ise 0,7 puan azalarak yüzde 32,6 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 0,3 puanlık azalışla yüzde 43,2 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,9 puanlık artışla yüzde 25,2 seviyesinde gerçekleşti.
'ÜMİTSİZ İŞSİZLER TIRMANIŞTA'
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) işsizlik artarken istihdamın düştüğüne dikkat çekti. DİSK-AR, 'İşgücü azalıyor, buna rağmen işsizlik artıyor, işsizler ümitsizleşmeye devam ediyor. Ümitsiz işsizlerin sayısında tırmanış dikkat çekici. Kasım 2018'de 522 bin olan ümitsiz işsizlerin sayısı Kasım 2019'da 715 bine yükseldi. Son 1 yılda ümitsiz işsizlerin oranı yüzde 37 arttı. İstihdamda daralma devam ediyor. Kasım 2018'de 28 milyon 314 bin olan mevsim etkisinden arındırılmış istihdam 145 bin kişi azalarak Kasım 2019'da 28 milyon 169 bine geriledi' dedi. Türkiye'nin iddia edilenin aksine OECD ve AB 28 ülkeleri içinde en yüksek işsizliği yaşamaya devam ettiğinin altı çizilen raporda şu ifadelere yer verildi: DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı Kasım 2019'da 7 milyona ulaştı. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 20 olarak hesaplandı. Kasım 2018'e göre geniş tanımlı işsiz sayısı 339 bin kişi arttı. Tarım dışı işsizlik yüzde 13,3 olarak hesaplandı. Tarım dışı işsizlik kadınlar arasında yüksek seyretmeye devam ediyor. Kasım 2019'da kentsel genç kadın işsizliği yüzde 36'ya yükseldi. Genç işsizliği ve kentsel kadın işsizliği son 1 yılda en yüksek işsizlik türü olarak görülmeye devam ediyor. Kasım 2019'da da en fazla artış kentsel genç kadın işsizliğinde görüldü. Mevsim etkisinden arındırılmamış genç işsizliği 1 puan artarak yüzde 23,6'dan yüzde 24,5'e, mevsim etkisinden arındırılmamış kadın işsizliği 1,9 puan artarak 14,7'den yüzde 16,6'ya yükseldi. Kentsel genç kadın işsizliği yüzde 36'lara ulaşmış, kadın işsizliği kategorisinde en yüksek işsizlik seviyesini gördü. Kasım 2019'da da kentsel genç kadın işsizliği yine en yüksek işsizlik türü oldu. Ne eğitimde ne istihdam olanların (NEET) oranında artış görülmektedir. NEET oranı Kasım 2019'da yüzde 25,2'ye ulaştı.
'TÜRKİYE EN YÜKSEK ÜÇÜNCÜ İŞSİZLİK ORANINA SAHİP'
Türkiye iddia edilenin aksine OECD ve AB 28 ülkeleri içinde en yüksek işsizliği yaşamaya devam ediyor. OECD ülkeleri arasında Türkiye en yüksek üçüncü işsizlik oranına sahip ülke olarak dikkat çekmektedir. Öte yandan AB 28 ülkelerinin işsizlik oranı yıllar itibariyle düşerken, Türkiye'nin işsizlik oranı bu ülkelerle karşılaştırıldığında 2012'den itibaren düzenli olarak yükselmektedir. AB 28 ülkeleriyle Türkiye'nin işsizlik oranlarının oranı da bu veriye paralel olarak yükselmektedir. 'SON BİR YILDA 145 BİN KİŞİ İŞİNİ KAYBETTİ' Kasım 2018'de 28 milyon 314 bin olan mevsim etkisinden arındırılmamış̧ istihdam Kasım 2019'da 28 milyon 169 bine geriledi. Son 1 yılda 145 bin kişi istihdam dışında kaldı veya işini kaybetti.
İŞSİZLİK SİGORTASI FONUNUN AMAÇ DIŞI KULLANIMINA SON VERİLMELİ
DİSK-AR işsizlikle mücadele önerilerini şöyle sıraladı:
• 'Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması' ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
• İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
• İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
• Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
• Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
• Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 'insana yaraşır iş' yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
• Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
• Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
• İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmelidir.
• İşsizlik sigortasından yararlanma koşulları iyileştirilmelidir. Son üç yılda 600 gün çalışma koşulu 180 güne indirilmelidir.
• Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
